فقر در بلخ؛ فروش لوازم خانه برای نجات از گرسنه‌گی
افزایش فقر و بیکاری این روزها سبب شده است تا بیش‌تر خانواده‌ها در شهر مزار شریف اجناس و لوازم منازل‌شان را به فروش برسانند و با پول آن برای خانه و فرزندان‌شان مواد غذایی تهیه کنند. به گفته شهروندان شهر مزار شریف، با آن‌که حالا امنیت نسبی به کشور برگشته و خبری از جنگ و انفجار شدید نیست؛ اما بیکاری و فقر زنده‌گی را برای آن‌ها دشوار ساخته است. آنان از طالبان می‌خواهند تا در راستای رفاه و آسایش مردم دست به کار شوند و زمینه کار و فعالیت بیش‌تر را برای مردم مساعد کنند. رسته کهنهفروشی در شهر مزار شریف این روزها بازار گرمی دارد.
حمید الله ۲۷ ساله یکی از ده‌ها شهروند شهر مزارشریف است که برای فروش وسایل منزلش به بازار کهنهفروشی آمده است. حمید الله پیش از این کارمند یکی از دفاتر خصوصی در ولایت بلخ بود. به گفته وی فعالیت دفتر کاری‌شان چند روز پیش از سقوط شهر مزارشریف به دست طالبان بنابر تهدیدات بلند امنیتی متوقف شده است.
حمیدالله می‌گوید: «باورم نمی‌شود، اصلاً قبول کرده نمی‌توانم که من امروز وسایل خانه خود را به فروش می‌رسانم. بسیار مجبور شدیم، به خدا دلم خون گریه می‌کند، این وسایل را با هزاران شوق خریداری کرده بودم و رویای یک زنده‌گی مرفه را در سر داشتیم؛ اما از این روز خبر نبودم.»
حمیدالله دو سال پیش با دختر کاکایش که او نیز کارمند یکی از اداره‌های محلی بلخ است، ازدواج کرد.
این زوج جوان می‌گویند که دو ماه می‌شود، معاش نگرفته‌اند و برای خرید نیازمندی‌های اولیه‌شان، پولی ندارند. مریم، خانم حمیدالله، می‌گوید که نزدیک به دو ماه می‌شود، طالبان اجازه نداده‌اند تا به محل کارش برود. مریم گفت: «دو ماه می‌شود معاش نگرفتیم و طالبان هم اجازه نمی‌دهند به سر کار خود برویم، حیران ماندیم که سرنوشت ما چه می‌شود. امروز آمدیم تا وسایل خانه خود را بفروشیم و با پول آن مواد غذایی خریداری کنیم؛ اما اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، چه کار کنیم؟»
کهنه‌فروشان شهر مزار شریف می‌گویند که فروش لوازم و اجناس خانه از سوی مردم نسبت به گذشته، افزایش یافته است. به گفته آنان، مردم حتا حاضر هستند با نصف قیمت یا کم‌تر از آن وسایل و اجناس خود را بفروشند؛ زیرا برای خرید مواد غذایی پول ندارند.
جواد که در رسته کهنهفروشی در شهر مزار شریف دکان دارد، می‌گوید، این روزها خانواده‌های زیادی برای فروش اجناس منازل‌شان به این بازار می‌آیند؛ اما خریداری بسیار اندک است. جواد گفت: «مردم تمام لوازم خانه خود را یک‌جا می‌آورند تا بفروشند؛ اما خرید هم کم است، چون خریداران پول نقد کم دارند و بسیاری از اجناس را نمی‌توانند با قیمت بالا بخرند.»
محمدامین، یکی دیگر از دکان‌دارانی است که اجناس دست دوم را در مزار شریف خرید و فروش می‌کند. محمدامین می‌گوید: «این روزها فروش لوازم و اجناس خانه از سوی مردم نسبت به گذشته خیلی زیاد شده است. بسیاری از مردم حتا حاضر هستند، وسایل و اجناس‌شان را با نصف قیمت یا کم‌تر از آن بفروشند، تا مقدار پولی به دست بیاورند؛ چون همه امکانات از مردم گرفته شده و هیچ امیدی ندارند.»
به گفته محمدامین، وسایل و اجناسی که در بازار ۲۰ هزار افغانی قیمت داشته باشد، این‌جا به پنج هزار افغانی فروخته می‌شود. در این میان، شهروندانی نیز هستند که لوازم ضروری خانه‌های‌شان را برای خرید نان می‌فروشند و برای این‌که از گرسنه‌گی تلف نشوند، اجناس خانه‌شان را با کم‌تر از نصف قیمت به فروش می‌رسانند.
ملالی که در یکی از مکاتب/مدارس ولایت/استان بلخ آموزگار است، می‌گوید که آمده است تا تلویزیون خانه‌اش را به فروش برساند و با پول آن برای خانه و فرزندانش نان تهیه کند. ملالی گفت: «در خانه هیچ چیز برای خوردن نداریم، اولادهایم گرسنه هستند؛ آمده‌ام این تلویزیون را بفروشم و برای‌شان نان بخرم. مجبور هستیم، چه کنیم؟ دولت هم معاش ما را نمی‌پردازد. راه و چاره دیگر نداریم.»
شماری دیگر از باشنده‌گان شهر مزار شریف می‌گویند، با آن‌که حالا امنیت نسبی به کشور برگشته است؛ اما افزایش سرسام‌آور قیمت مواد اولیه، نگران‌کننده است. محمدرسول که از بی‌جاشده‌گان جنگ ولسوالی/شهرستان کلدار بلخ است، می‌گوید، چهار دهه جنگ، آنان را بیچاره ساخته است و حالا طالبان باید برای رفاه مردم تلاش کنند.
محمدرسول گفت: «شکر که این جنگ تمام شد؛ اما این فقر و بی‌پولی مردم را دربه‌در کرده، مردم نان برای خوردن ندارند. از طالبان می‌خواهم که زمینه کار مردم را فراهم کنند، تا از این بدبختی نجات پیدا کنیم.»
حدود یک‌ونیم ماه می‌شود که ولایت بلخ به دست طالبان افتاده است. هرچند باشنده‌گان این ولایت از امنیت نسبی راضی‌اند؛ اما افزایش بی‌پیشینه بهای مواد خوراکی و سوخت از دغدغه‌هایی است که آنان را بیش‌تر از پیش نگران ساخته است.