وعدهی رییس جمهور عملی نشد؛ بادغیس همچنان در آرزوی پایان کار سرک حلقهای
نگاه نو_ رییس جمهور غنی سال ۱۳۹۶ خورشیدی در سفر به ولایت بادغیس، هنگام آغاز کار ساخت بزرگراه حلقهای وعده سپرد که این پروژه دو سال دیگر به بهرهبرداری میرسد، اما وعدهاش عملی نشد و کندی کار ساخت سرک، انتقادهایی را به دنبال داشته است.
ادعاهایی در پیوند به فساد و حیفومیل میلیونی در روند ساخت آن نیز وجود دارد. فعالان مدنی، تأخیر چندینساله در ساخت جاده را قابل پذیرش ندانسته و از کندی کار و احتمال تأخیر در پایان ساخت هشدار میدهند.
نمایندهگان بادغیس در مجلس نمایندهگان، شرکت قراردادی را به کمکاری و نداشتن تجهیزات کافی متهم میکنند. رییس شورای ولایتی بادغیس باور دارد که ساخت سرک حلقهای به گونهی عادی جریان دارد، اما کار دو بخش آن در ولایت فاریاب تاکنون آغاز نشده است.
مقامهای ریاست فواید عامه/حفظ و مراقبت سرکها در ولایت بادغیس و مسوولان شرکت راهسازی اجراکننده پروژه، به پاسخ نداده و حاضر نشدند در این مورد چیزی بگویند.
چرا وعدهی رییس جمهور عملی نشد؟
برخی فعالان مدنی در ولایت بادغیس، از وضعیت بزرگراه حلقهای در این ولایت ابراز نگرانی میکنند. به باور آنان طی سالهای گذشته، جریان ساخت جاده با کُندی پیش رفته یا به دلایل گوناگون چندین بار متوقف شده است.
جنیدالله اشکانی، از فعالان مدنی بادغیس، میگوید که رییس جمهور غنی در سفر به این ولایت، به مردم وعده سپرد که کار دو بخش بزرگراه حلقهای در بادغیس به زودی تمام میشود و آنان نباید نگران توقف کار پروژه باشند. از دید او، این وعدهی رییس جمهور عملی نشد و اگر روند ساخت همینگونه ادامه پیدا کند، با فرا رسیدن زمستان و فصل بارندهگی، دو بخش بزرگراه حلقهای در بادغیس ممکن است سال آینده نیز به پایان نرسد. شرکتهای راهسازی چینایی و هندی مسوولیت ساخت دو بخش این سرک به طول ۴۸ و ۳۴ کیلومتر را در بادغیس برعهده دارند.
برخی نمایندهگان مردم در مجلس نمایندهگان کشور، نگران کُندی کار و تأخیر در پایان پروژه هستند. عبدالبصیر عثمانی، عضو مجلس نمایندهگان، میگوید که حکومت مرکزی با ساخت بزرگراه حلقهای برخورد سیاسی میکند و حلقاتی در مرکز کشور نمیخواهند ساخت این مسیر مهم ارتباطی با سرعت پیش برود و در جریان آن سنگاندازی میکنند. به گفتهی او، ساکنان بادغیس از سرعت کم ساخت جاده و احتمال تأخیر دوباره در پایان کارش نگران هستند و نگرانی آنان با مقامهای حکومت مرکزی در میان گذاشته شده، اما حکومت اقدامی در این مورد نکرده است.
ادعای فساد و حیفومیل میلیونی
برخی نمایندهگان مردم در مجلس نمایندهگان ادعا دارند که در روند ساخت بزرگراه حلقهای فساد گسترده و حیفومیل میلیونی وجود دارد و حکومت نظارت درستی از چگونهگی پیشرفت کار ندارد. عبدالبصیر عثمانی، عضو مجلس نمایندهگان، ادعا دارد که فساد گسترده و حیفومیل میلیونها افغانی در پروژه وجود دارد و باید این مسأله با دقت بررسی شود. او میافزاید، شرکت قراردادی هندی که مسوول اجرای بخش اول سرک است، نیروی انسانی و ماشینآلات کافی در اختیار ندارد و همین امر سبب کُندی کار و حیفومیل شدن بودجه شده است.
اعضای شورای ولایتی بادغیس با رد این ادعاها باور دارند که کار ساخت سرک به صورت عادی جریان دارد و تاکنون مشکلی در اجرای آن دیده نشده است. عبدالعزیز بیک، رییس شورای ولایتی بادغیس، میگوید که سالهای پیش مشکلاتی در ساخت سرک وجود داشت، اما از زمان آغاز دوباره قیرریزی مشکل بزرگی که سبب توقف کار شود، به میان نیامده است. او پافشاری دارد که کار دو بخش بزرگراه حلقهای که در بادغیس موقعیت دارد، به گونهی عادی جریان دارد، اما بخشهای دیگر آن در ولایت فاریاب مشکلاتی دارد و جریان ساخت آن تاکنون آغاز نشده است.
مقامهای محلی بادغیس هم میگویند که مسوولان شرکتهای قراردادی در پاسخ به انتقادها از کُندی کار، دلایلی را مطرح میکنند که از دید اداره محلی قابل پذیرش است، اما بازهم جریان کار از سوی مقامهای ارشد محلی بررسی میشود.
فرار شرکت تُرکی با بودجهی ساخت سرک
قرارداد ساخت بخشی از سرک حلقهای کشور در سال ۲۰۱۱ میلادی با بودجهای حدود ۴۰۰ میلیون دالر با شرکتی ترکی – امریکایی امضا شد، اما این شرکت با دریافت ۲۰ درصد بودجه، کار ساخت را نیمهتمام گذاشت و از افغانستان فرار کرد.
پس از آن، حکومت افغانستان در دادگاههای جهانی علیه این شرکت اقامهی دعوا کرد و چند سال پیش، قراردادی تازه با دو شرکت چینایی و هندی برای ساخت سرک قیصار – لامان امضا کرد. رییس جمهور غنی حدود دو سال پیش در سفر به ولایت بادغیس، روند ساخت دو بخش بزرگراه حلقهای را آغاز کرد.
قرار بود کار ساخت دو بخش سرک در ولایت بادغیس طی ۳۰ ماه تمام شود، اما با گذشت حدود ۲۸ ماه تاکنون به پایان نرسیده است. فیضمحمد میرزازاده، معاون والی بادغیس، میگوید که برخی مشکلات محیطی سبب تأخیر در اجرای کار شده است. او میافزاید که افغانستان اروپا نیست و مشکلاتی در اجرای پروژه وجود دارد.
سرک حلقهای حدود ۳هزار و ۳۶۰ کیلومتر طول دارد و ۱۶ ولایت کشور را به هم وصل میکند. این بزرگراه از کابل آغاز و با گذر از ولایات پروان، بغلان، سمنگان، بلخ، جوزجان، فاریاب، بادغیس، هرات، فراه، هلمند، قندهار، غزنی و میدانوردک، دوباره به کابل وصل میشود.
مردم بادغیس که از نبود راههای ارتباطی معیاری رنج میبرند و در فصل بارندهگی برخی مسیرهای مواصلاتی آنها مسدود میشود، سالها است که برای پایان ساخت سرک حلقهای در این ولایت انتظار میکشند و انگار پایان کار این پروژه برای آنان، به آرزویی دستنیافتنی بدل شده است.