نگاه نو_ شماری از فعالان حقوق زن ضمن اینکه از استخدام زنان به عنوان معاونان والی در ۳۴ ولایت استقبال میکنند، از مداخله سیاسی زورمندان و افراد با نفوذ نیز نگراناند. این فعالان حقوق زن میگویند که در پروسه استخدام زنان به عنوان معاون والی، باید شفافیت کامل در نظر گرفته شود، «تا زنان با استعداد و لایق در این پستهای کلیدی گماشته شوند». در همین حال اداره مستقل ارگانهای محلی اطمینان میدهد که پروسه استخدام معاونان زن برای ولایات با شفافیت کامل به پیش میرود. این اداره میافزاید که زنان از یک پروسه رقابتی و بدون دیکتهی کدام شخصی انتخاب و استخدام میشوند.
روشن سیرن، فعال حقوق زن در صحبت با روزنامه ۸صبح از روند گزینش زنان به عنوان معاونان در ولایات، استقبال کرد. او گفت که با انتصاب زنان به عنوان معاون والی، کارها پیشرفت خواهد کرد و علاوه بر این مشکلات و خواستههای زنان ولایات نیز بازتاب خوبی خواهد یافت. او اما از مداخله افراد زورمند و با نفوذ در روند استخدام زنان به عنوان معاون والی ابراز نگرانی کرد. خانم سیرن افزود که ممکن است در پروسه استخدام، شماری از زنان بدون در نظر گرفتن لیاقت و اصل شایستهسالاری و با دیکتهی افراد سیاسی و یا هم بر اساس تنظیم و روابط فردی انتخاب و «پست کلیدی در ولایات را اشغال» کنند. به گفته او، در پروسه استخدام باید شفافیت و اصل شایستهسالاری در نظر گرفته شود تا زنان بر اساس لیاقت و استعدادشان انتخاب شوند. او گفت: «ما از ارگانهای صلاحیتداری که در استخدام سهم دارند، تقاضا میکنیم، باید بگذارند که پروسه شفاف باشد تا شایستهترین زنان انتخاب شوند و برای جامعه، زنان کار کنند.»
علاوه بر این خانم سیرن تصریح کرد، زنانیکه به حیث معاون در ولایات انتخاب میشوند، نباید به عنوان یک سمبل باشند و صلاحیتهای وظیفهای نداشته باشند. وی افزود، آنها باید دارای صلاحیتها و لایحه وظایف مشخص و در سیاستهای کلان حکومت محلی تصمیمگیرنده باشند. همچنان این فعال حقوق زن اظهار داشت که حکومت مرکزی نباید زنان را تنها در پست معاونیت محدود کند و از دادن رهبری ادارات محلی به زنان ابا ورزد. او گفت که حکومت مرکزی باید رهبری چند ولایت را نیز به زنان اختصاص بدهد.
زرقا یفتلی، یک تن دیگر از فعالان حقوق زن از دستور رییس جمهور مبنی بر استخدام معاونان زن برای ولایات استقبال کرد. او گفت که استخدام زنان به حیث معاون والی یک گام مثبت در راستای اشتراک زنان در ادارات محلی است. او اما از نحوه استخدام معاونان زن برای ولایات ابراز نگرانی کرد. خانم یفتلی گفت، تا حال برای هفت ولایت معاون زن انتخاب شده، اما نحوه استخدام این زنان مشخص نیست و اداره مستقل ارگانهای محلی نیز معلومات ارائه نکرده است که این زنان بر چه معیاری پروسه استخدام را پشت سر گذشتانده و به حیث معاون والی انتخاب شدهاند. او تصریح کرد، اگر معیاری برای گزینش وجود نداشته باشد، ممکن است از زنان به حیث یک سمبول در ادارات محلی استفاده شود و صلاحیت وظیفهای آنها محدود و تنگتر شود. با این حال او برای استخدام زنان از اداره مستقل ارگانهای محلی خواست که یک مکانیسم مشخصی را ایجاد کند تا زنان بر اساس آن انتخاب شوند. به گفته او در استخدام زنان باید سطح سواد، سن، تجربهی کاری و تخصص در بخش مدیریت در نظر گرفته شود تا زنان شایسته و لایق به حیث معاون والی انتخاب شوند. او تأکید کرد، معاونان زن که دارای این شاخصهها باشند، میتوانند بهتر کار کنند.
از جانب دیگر، وی تنها از اختصاص پست معاونیت برای اشتراک زنان در ادارات محلی انتقاد کرد و گفت، ممکن است که با اختصاص این پست، نقش زنان در رهبری ادارات محلی محدود شود و زنان را به حیث والی تعیین نکنند. او از رهبری حکومت خواست که مشارکت زنان در ادارات محلی را پررنگ بسازد و برای زنان نقش رهبری را نیز در نظر بگیرد.
در همین حال اداره مستقل ارگانهای محلی میگوید که این اداره تا کنون هفت زن را به حیث معاون والی در ولایتهای کابل، هرات، دایکندی، بامیان، لوگر، پکتیا و ننگرهار استخدام کرده است که آنها به وظایفشان آغاز کردهاند. سیدشاه سقیم، سخنگوی اداره مستقل ارگانهای محلی به ۸صبح گفت که روند استخدام معاون والیها ادامه دارد و قرار است به زودی این روند تکمیل و برای تمامی ولایات زنان، به حیث معاون والی تعیین شوند. آقای سقیم، پروسه استخدام معاونان زن برای ولایات را چنین شرح داد: «ما در هر ولایت پیشنهاد وکلای شورای ولایتی، جامعه مدنی و علما را میگریم که چه کسی را به حیث معاون والی انتخاب میکنند، سپس اداره مستقل ارگانها محلی از آنها امتحان میگیرد و سه تن که بالاترین نمره گرفتند را به ارگ ریاست جمهوری پیشنهاد میکند. در ارگ نیز این سه تن به رقابت میپردازند و بالاخره رییس جمهور یک تن از آنها را که شایسته این پست بداند، به حیث معاون والی انتخاب میکند.»
با این همه او هدف از تعیین معاونان زن برای ولایات را انکشاف متوازن، رسیدهگی به خواستهای زنان و اشتراک پررنگ زنان در ادارات محلی عنوان کرد. او گفت که برای تعیین زنان به عنوان معاونان ولایات، در نخست برای زنان همان ولایت ارجحیت داده میشود و در صورتی که از خود ولایت کدام زن برای پست معاونیت انتخاب نشد، از سایر ولایات نیز میتوانند انتخاب شوند و محدودیتی ندارد.
معاونان زن برای ولایات در حالی تعیین میشود که کابینه و ارگ ریاست جمهوری دستور صریح داده که برای پررنگ ساختن اشتراک زنان در ادارات دولتی، یک- یک بست مشخص معاونیت در دفتر ولایت همهی ولایات به زنان اختصاص یابد. قرار است در آیندهی نزدیک، برای ۳۴ ولایت، زنانی به عنوان معاونان والیها تعیین شوند.