سرنوشت دانشجویان به بازی گرفته شده است
حدود دوونیم ماه از سقوط کابل به دست طالبان میگذرد. به نظر میرسید که با آغاز کار حکومت سرپرست طالبان، دانشگاهها بازگشایی شود. با این حال، طالبان هنوز نتوانستهاند درب دانشگاههای دولتی را به روی دانشجویان بگشایند. طالبان در جریان این مدت بارها وعده کردند که این کار را بهزودی انجام میدهند، اما نتوانستهاند و دانشجویان را در شرایط مبهم قرار دادهاند.
پیش از این، شیوع ویروس کرونا در افغانستان اقشار مختلفی را آسیب رساند. یکی از بزرگترین آسیبها را دانشجویان دیدند. کرونا سبب شد که دانشگاهها چندین بار باز و بسته شود. دانشجویان در افغانستان نتوانستد ماهها درس بخوانند. شماری از آنان که در آستانه فراغت از دانشگاه بودند، حدود یک سال منتظر ماندند که دانشگاهها بازگشایی شود تا بتوانند اندک درس باقیماندهشان را تکمیل کنند.
اکنون تحولات سیاسی در افغانستان سبب شده است که این دانشجویان بار دیگر با بیسرنوشتی روبهرو شوند. پس از سقوط کشور به دست طالبان، دانشگاهها برای چندمین بار بسته شد. طالبان برای آغاز درسهای دانشگاهها پیششرطهایی گذاشتند. یکی از این پیششرطها، جدا کردن صنف دختران و پسران بود. در ادامه بر تغییر زمان درس دانشجویان دختر و پسر تأکید کردند. سرانجام گفتند که باید پردهای میان پسران و دختران در صنفهای درسی انداخته شود. دانشگاههای خصوصی به دلیل مشکلات اقتصادیای که داشتند، مجبور شدند این شرطها را هرچه زودتر عملی کنند. برخی از دانشگاههای خصوصی حتا در بین صنف درسی دیوار بلند کردند. به هر حال، درسهای دانشجویان دانشگاههای خصوصی در پانزدهم سنبله آغاز شد.
طالبان اما گفتند دانشگاهای دولتی بازگشایی نمیشود، زیرا این کار نیازمند کارشیوه جدید است. اعضای طالبان در این مدت چندین بار وعده کردهاند که کارشیوه مورد نظرشان در حال نهایی شدن است و دانشگاههای دولتی باز میشود. این وعدهها هنوز عملی نشده است. آخرین وعده طالبان در پانزدهم میزان بود. عبدالباقی حقانی، سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان، گفت که تلاشها ادامه دارد و دانشگاههای دولتی بهزودی بازگشایی میشود. امروز که پنجم عقرب است، دقیق ۲۰ روز از آن وعده میگذرد، اما دانشگاهای دولتی به روی دانشجویان باز نشده است.
واقعیت این است که طالبان تا حال در بازگشایی دانشگاههای دولتی ناکام بودهاند. آنان هنوز فوریت برخی مسایل را درک کرده نمیتوانند. ادامه این وضعیت سبب دلسردی دانشجویان میشود. همین اکنون بیشتر دانشجویان با مشکلات اقتصادی روبهرو هستند که شاید مانع تحصیلشان شود. فقر و ناداری از یکسو و بیسرنوشتی از سوی دیگر سبب میشود که دانشجویان نتوانند امیدی به آیندهشان در افغانستان داشته باشند. اگر این وضعیت ادامه یابد، ممکن است بیشتر دانشجویان به دلیل چالشهای اقتصادی، تصمیم به ترک دانشگاه بگیرند و برای پیدا کردن لقمه نانی به کشورهای همسایه بروند.
شرایط ایجاب میکند که دانشگاههای دولتی بهگونه فوری بازگشایی شود و دانشجویان هرچه زودتر به دانشگاهها برگردند. آنان آینده کشور هستند و هر نوع بیتوجهی در موردشان عواقب خطرناکی دارد. از سوی دیگر، استادان دانشگاه نیز بیسرنوشت هستند. آنان از ماهها به اینسو معاش دریافت نکردهاند و ادامه این وضعیت شاید سبب شود که برای کسب درآمد، به ترک دانشگاه فکر کنند. از دست رفتن کادر متخصص در شرایط کنونی، عاقبتی جز تباهی نظام تحصیلی ندارد.