توافق دوباره بر سر برجام
خزایی، تحلیلگر ارشد مسائل آمریکا در گفتگو با امتداد: به نظر می‌رسد که توافق اولیه برجامی تا پیش از انتخابات ایران صورت بگیرد/ هرگونه نقضی بر این توافق در دوره آتی به معنای خروج کامل از برجام خواهد بود/ حمله به دیمونا، تبعات جدی دارد که نمی‌توان آن را مدیریت کرد/ هدف کیهان و همفکران آن به نتیجه نرسیدن مذاکرات وین یا نهایتا کسب نتیجه در دولت آینده است
- امتداد-محمد جعفری
روند مذاکرات وین بر اساس آن چه طرفین این مذاکرات مطرح کرده‌اند برای حصول به یک توافق در راستای بازگشت آمریکا به برجام و انجام تعهدات برجامی ایران، امیدوار کننده بوده و البته با چالش‌های مختلفی نیز روبرو است.
- سعید خزایی، استاد دانشگاه تهران و تحلیلگر ارشد مسائل ایالات متحده با اشاره به این مذاکرات در گفتگو با امتداد، عنوان داشت: بر اساس آن چه تا کنون در روند مذاکرات شاهد بودیم و البته دورنمایی که از این روند پیداست به نظر می‌رسد که توافقات اولیه‌ای تا پیش از تغییر قوه مجریه در ایران رخ خواهد داد.
- البته، شاید این توافقات اولیه، آنچنان که باید در وهله نخست، جامع و فراگیر نباشد اما، احتمالا در ماه‌های بعد از آن، لازم‌الاجرا خواهد بود.
- دولت کنونی در ایران بنا دارد این توافق تا پیش از اتمام دوره دوازدهم ریاست جمهوری صورت بگیرد تا میراثی غیرقابل نقض از آن برجای بماند. طبعا هرگونه نقضی بر این توافق در دوره آتی نیز به معنای خروج کامل از برجام خواهد بود.
- چنین توافقی در مدل اولیه آن به گونه‌ای حصول خواهد شد که دست کم، بخشی از تحریم‌های غیربرجامی که در دوره ترامپ علیه ایران وضع شده رفع و به عنوان نمونه، دارایی‌هایی بالغ بر ۸ و ۱۶ میلیارد دلار از کشورمان آزاد شود.
- به نظر می‌رسد که خبرهای امیدوارکننده‌ای از این توافق تا پیش از انتخابات و در اواخر بهار ۱۴۰۰ در رسانه‌ها مطرح خواهد شد.
- اسرائیل در وهله کنونی، بخصوص با آغاز غنی‌سازی ۶۰درصد توسط تهران، احساس مخاطره کرده و به خوبی می‌داند که فرآیند دستیابی به سلاح هسته‌ای در ایران با روند کنونی فعالیت‌های اتمی تا ۸۰درصد اشتراک دارد. از همین رو نیز به زعم اسرائیلی‌ها، ایران تا دستیابی به این سلاح، چندماه زمان بیشتر نیاز نخواهد داشت.
- البته، این دست تحرکات از سوی تل‌آویو می‌تواند در جای خود به سود تهران نیز تمام شود. چرا که ایران می‌تواند با شکایت علیه تحرکات اسرائیل در مجامع بین‌المللی، نسبت به نشت مواد رادیواکتیو هشدار داده و مواضع بازدارنده‌ای را اتخاذ کند. چرا که اقدام علیه تاسیسات هسته‌ای کشورهای دارای این فناوری از نظر جامعه بین‌المللی، یک اقدام غیرقانونی و مخرب تلقی می‌شود.
حمله به دیمونا، تبعات جدی دارد که نمی‌توان آن را مدیریت کرد
- این استاد دانشگاه تهران، همچنین اشاره‌ای نیز به طرح برخی مباحث در داخل، مبنی بر لزوم اقدام نظام در تاسیسات هسته‌ای دیمونا داشت و بیان کرد: این نیروگاه اتمی که در حاشیه شهر دیمونا در صحرای نقب واقع شده در صورت حمله نظامی با انفجارهای هسته‌ای مهیب روبرو خواهد شد و این مسئله، می‌تواند برای بشریت یک خطر جدی تلقی شود. ضمن اینکه اگر فاعل چنین حمله‌ای ما باشیم، بدون شک تبعات جدی برای ایران به دنبال خواهد داشت.
- ضمن اینکه، آمریکا با اسرائیل یک پیمان استراتژیک داشته و در صورت هرگونه حمله، بالاجبار هم که شده وارد عمل خواهد شد. امری که همانگونه که گفته شد برای ایران، تبعات جبران ناپذیری به دنبال دارد و نمی‌توان آن را مدیریت کرد. مضاف بر اینکه افکار عمومی بین‌المللی نیز به شدت علیه ایران ترغیب خواهند شد.
هدف کیهان و همفکران آن به نتیجه نرسیدن مذاکرات وین یا نهایتا کسب نتیجه در دولت آینده است
- خزایی با اشاره مجدد به پیشنهاد روزنامه کیهان برای حمله به دیمونا، خاطرنشان کرد: طرح چنین مسئله‌ای در این جریده از دو منظر قابل بررسی است. در وهله اول و شکل خوشبینانه آن باید گفت که مثلا استراتژی پلیس بد، پلیس خوب دنبال شده تا طرفین مذاکره در وین با دریافت این هشدار که در ایران برخی به دنبال تحرکات رادیکال هستند، نسبت به توافق عاجل اقدام کنند.
- در منظر دوم و البته، واقع‌بینانه‌تر، باید گفت که هدف این دست تفکرات و تحرکات رادیکال در ایران، این است که مذاکرات کنونی در وین به نتیجه نرسیده یا دست کم در دولت آینده که احتمالا، اصولگرا خواهد بود به نتیجه برسد. اما، متاسفانه آقایان از این امر غافل هستند که طرح چنین مواضع رادیکالی، می‌تواند چهره خشن‌تری از جمهوری اسلامی در دنیا به نمایش گذاشته و افکار عمومی جامعه جهانی را علیه ایران مشوش کند.