در شرایط فعلی چه باید کرد….؟!!
محمد عرب مازار
نگاه نو-۱- آیا روال افزایش نرخ ارز ادامه خواهد داشت؟
بله. از خیلی ماه پیش زمزمه ی قیمت هایی خیلی بالاتر از وضع فعلی در میان فعالان اقتصادی وجود داشته، و از روی قیمت هایی که بازار آتی طلا به خود می دید، می توان قطع به یقین دانست که دلار قیمت هایی بالاتر از این را هم خواهد دید.۲- آیا رییس جدید بانک مرکزی می تواند کاری کند؟
خیر. تغییر مقامات اقتصادی در این وضعیت چندان کمکی نمی کند. از آن بغرنج تر این که، هر حرکت درستی از بانک مرکزی، با افزایش قیمت همراه خواهد بود.۳- سیاست های درست ارزی در این شرایط چه هستند؟
قطع ارز برای تمام مسافران زیارتی و غیر زیارتی؛ قطع ارز برای تمام دانشجویان خارج از کشور؛ قطع ارز برای تمام واردات به جز مواد غذایی؛ قطع یارانه ی آب و برق و بنزین، آزاد سازی کامل معاملات دلار. کمابیش همه ی این سیاست ها قیمت دلار را افزایش خواهند داد.
این های سیاست هایی هستند که در کشورهایی که با مردمشان صادق هستند به آن ها سیاست های ریاضتی گفته می شود. در کشور ما معمولا این شرایط، شرایط «بدر و خیبر» نامیده می شود.۴- آیا سیاست گذاری اقتصادی چیزی را درست خواهد کرد؟
ممکن است، اما تاثیر آن جزیی است. از آفتاب واضح تر است که شرایط فعلی بیش از آن که وابسته به سیاست اقتصادی باشد، وابسته به سیاست خارجی کشور است که متاسفانه از اختیار خارج شده و دونالد ترامپ هم به دنبال دشمن است و ما با خوشحالی خودمان را جلو انداخته ایم. مرحبا.۵- وضعیت تورم چه خواهد شد؟
تورم یکی از شاخص هایی است که اتورگرسیون زیادی دارد. یعنی تورم فصل بعد، با تقریب خوبی از تورم فصل قبل قابل حدس زدن است. با توجه به مجموعه ی شواهد، تورم امسال در سطوحی بالاتر از ۴۰ درصد خواهد بود. مضاف بر آن، تورم ایران حداقل دو یا سه سال ادامه خواهد داشت و بسیار بعید است که قبل از سه سال به سطوح یک رقمی نزدیک شود.۶- در وضعیت تورمی چه کنیم؟
در شرایط تورمی، بهترین کار مصرف سریع ترِ کالای مصرفی بادوام است. اگر در برنامه تان قصد خرید یخچال یا مبل یا……. داشته اید، همین امروز آن را بخرید.۷- آیا ونزویلا می شویم؟
بعید است. آن چه در مجموعه مدیریت جمهوری اسلامی دیده می شود، این است که اگرچه بهترین موقعیت ها را از دست می دهد، اما در نهایت به عقلانیت تن میدهد.
از این لحاظ، قابل حدس است که حاکمیت ایران، قبل از آن که به تکینگی بی بازگشت برسد، وضعیت را کنترل کند. هرچند که ممکن است طولانی باشد.۸- آینده اجتماعی ایران چه می شود؟
حالا که واضح شده که دولت (حاکمیت) قابلیت کنترل کل اقتصاد را ندارد؛ به تدریج خود را از اقتصاد کنار خواهد کشید.
نتیجه ی مستقیم آن، این است که دخالت حاکمیت در امور اجتماعی و خصوصی مردم هم بدون شک کمتر خواهد شد. مردمی که به حکومت نیاز ندارند، به آن اجازه ی دخالت در امور خصوصی خود را نخواهند داد.
پیش بینی من این است که آزادی های اجتماعی، حتی اگر در کوتاه مدت سرکوب شدید شوند، در میان مدت به شدت رشد خواهند کرد.۹- مردم ایران چه مسئولیتی دارند؟
هیچ مسئولیتی. تا همین جا هم موقرانه و معصومانه سیاست های ابلهانه را تحمل کرده اند.مشخص است که حاکمیت قصد دارد وضعیت فعلی را تحمل کند تا زمانه ترامپ بگذرد و بعد ببینند که با رییس جمهور بعدی چه می کنند. در این شرایط، مردم ایران نه فقط مسئولیتی ندارند، بلکه کار خاصی هم ازشان ساخته نیست. آینده ی ایران در دستان پرتوان استورمی دنیلز است و رای مردم آمریکا.۱۰- آیا وضعیت فعلی مزایایی هم دارد؟ بله. اولا حاکمیت متوجه شده که شترسواری دولا دولا تا ابد ادامه پیدا نمیکند و زبل بازی هزینه دارد، بنابراین طوفان ترامپ که بگذرد سریعتر آماده به کرنش قهرمانانه است.
دوم این که با توجه به افول ریال، بدهی دولت کوچک تر شده است.
سوم این که شرایط بحرانیِ نزدیک به فروپاشی، موجب نزدیک شدن دو جناح کشور می شود، و ممکن است برای اصلاحات اقتصادی متحد شوند ( به جای این که از اصلاح اقتصادی برای ضربه زدن به رای رقیب استفاده کنند).
آزادی های اجتماعی هم که در میان مدت افزایش خواهد یافت.۱۱-حالا ما چه کار کنیم؟
هیچ کاری بهتر از کنارگذاشتن اعصاب خردی نیست. برخلاف تمام آن چه که چپ گراها خواسته اند به شما القا کنند، شادمانی و احساس رضایت از زندگی شما عمیقا درونی است. قیمت دلار چه ۱۰ هزار و چه ۱۵ هزار، تاثیری در این نخواهد داشت که شما با دوستان و خانواده ی همدل دور هم جمع شوید و به معاشرت و مکالمه مشغول شوید.
از چک کردن هرروزه ی قیمت ها، سرزدن به شبکه های اجتماعی، یا تماشای صداوسیما یا ماهواره کم کنید و به جای آن به خواندن رمان، یادگرفتن برنامه نویسی، یا ورزش کردن مشغول شوید.