آیندۀ نتایناهو و معاملۀ قرن ترامپ
✍?احمد_زیدآبادی
نگاه نو- سرنوشت نخست وزیریِ بنیامین نتانیاهو به مویی وصل است. او به رغم خروج حزب “اسرائیل بیتینو” به رهبری آویگدور لیبرمن از دولت ائتلافی‌اش، کمترین علاقه‌ای به انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام نشان نمی‌دهد.
نتانیاهو اعلام انتخابات زودهنگام را تکرار تجربۀ سال ۱۹۹۲ می‌داند؛ سالی که دولت راستگرای اسحاق شامیر از هم پاشید و متعاقب آن، دولتی چپگرا- میانه به رهبری اسحاق رابین روی کار آمد؛ اتفاقی که به زعم نتانیاهو فاجعه به بار آورد و سبب امضای پیمان اسلو از طرف رابین شد.
از این رو، نتانیاهو در حالِ ترویج این تصور است که فروپاشی دولت راستگرای تحت رهبری خودش نیز نتیجۀ مشابهی در پی خواهد داشت و زمینه را برای به قدرت رسیدن ائتلافی متمایل به چپ یا میانه فراهم خواهد کرد.
احتمالاً به همین علت، نفتالی بنت رهبر حزب فوق افراطی “بیت یهودی” ضرب‌الاجل خود را برای کناره‌گیری از دولت عملاً نادیده گرفت تا مسئول اتفاقی که نتانیاهو نسبت به آن هشدار داده است؛ شناخته نشود. بنت تهدید کرده بود که اگر پست وزارت دفاع به او نرسد، با خروج از ائتلاف حاکم، سبب سقوط دولت خواهد شد. نتانیاهو پست وزارت دفاع را به بنت نداد؛ اما رهبر حزب بیت یهودی، تهدیدش را عملی نکرد.
با این همه، اغلب شرکای دولت ائتلافی نتانیاهو برگزاری انتخابات زودهنگام را اجتناب‌ناپذیر می‌دانند و از این پس، سرنوشت دولت راستگرا، به تصمیم هر یک از آنها گره خورده است.
به نظر می‌رسد آنچه در این میان نتانیاهو را بیش از پیش نگران کرده است؛ اظهارات مقام‌های کاخ سفید در بارۀ عدم تأثیر انتخابات زودهنگام بر تصمیم آنان برای علنی کردن طرح صلح ترامپ طی دو ماه آینده است.
راست‌های اسرائیلی امیدوار بودند که اعلام انتخابات زودهنگام، سبب تعویق افشای علنی طرح ترامپ یا همان “معاملۀ قرن” تا پس از برگزاری انتخابات شود تا بدون تأثیرگذاری بر نتیجۀ انتخابات، احزاب راستگرا دو باره پیروز میدان شوند.
ترامپ به رغم روابط گرم شخصی‌اش با نتانیاهو، اما گویا از سیاست او در برابر مسئلۀ فلسطین دل خوش نیست و گزارش‌های مطبوعاتی متعددی از نارضایتی او از عدم انعطاف نخست وزیر اسرائیل در برابر فلسطینی‌ها منتشر شده است.
طبعاً ترامپ نیز مانند هر رئیس جمهور دیگری در تاریخ آمریکا، دولتی میانه‌روتر و منعطف‌تر در اسرائیل را شریک مناسب‌تری برای پیشبرد سیاست خود در برابر موضوع فلسطین و مدیریت روابط خود با کشورهای عرب می‌داند و بعید نیست که از طریق علنی کردن طرح صلح خود، بخواهد به پیروزی جناح میانه یا حتی چپ معتدل در اسرائیل یاری رساند.
در واقع، با علنی شدن طرح ترامپ، این طرح می‌تواند به مهمترین موضوع رقابت انتخاباتی در بین احزاب اسرائیلی تبدیل شود و بخشی از طبقات میانی آن کشور را از حزب‌های راستگرا دور کند.
طبعاً این نوع تحلیل، برای آن دسته از افرادی که ترامپ را فاقد هرگونه عقل سلیم و یا مدافع بی چون چرای راستگرایان اسرائیلی و یا حتی تابع محض نتانیاهو تصور می‌کنند، به افسانه‌پردازی و توهم‌اندیشی شباهت دارد! من اما در تحلیل‌ام توهم و افسانه‌ای نمی‌بینم!
به باور من، طرح ترامپ برای آنکه شانس موفقیت داشته باشد؛ با معیار کشورهای عرب متحد آمریکا، باید کم و بیش متوازن باشد؛ اما اگر متوازن هم نباشد؛ با طرح دلخواه رهبران احزاب راستگرای اسرائیل از جمله شخص نتانیاهو فاصلۀ بسیار خواهد داشت. از این جهت، شکرآب شدن رابطۀ دستِ راستی‌های اسرائیل با ترامپ غیر قابل گریز است!