جابجایی مقامهای طالبان؛ معرفی وزیر معارف جدید در میانه بحران آموزش دختران و تغییر والی پنجشیر
رهبری طالبان ۱۳ مقام دولتی جدید از جمله سرپرست وزیر معارف/آموزش و پرورش و یک فرمانده محلی ازبک را تعیین یا جابجا کرده است.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان در رشته توییت‌هایی خبر داده که در این تغییرات از جمله حبیب‌الله آغا به سرپرستی وزارت معارف منصوب و نورالله منیر از سرپرستی این وزارت به عنوان رئیس «دارالافتاء (مرجع فتوا)» تعیین شده است.
والی/استاندار طالبان در ولایت ناآرام پنجشیر نیز تغییر کرده است. محمد شعیب آخوند از پنجشیر برکنار شده و به عنوان والی لوگر مقرر شده است و به جای او محمد محسن هاشمی به عنوان والی این ولایت تعیین شده است. آقای هاشمی پیش از این معاون وزارت داخله طالبان بود. اخیرا گزارش‌های درگیری و اتهام کشتار نیروهای طالبان در این ولایت منتشر شده است.
همچنین مخدوم عالم فرمانده اوزبیک طالبان که قبلا بنا به اختلافاتی با مقام های دیگر و به اتهام آدم ربایی بازداشت شده بود،
در فرمان جدید به عنوان فرمانده امنیت طالبان در غزنی مقرر شده است.
وزیر جدید معارف طالبان و بحران آموزش دختران
حبیب الله آغا، سرپرست تازه وزارت معارف طالبان، پیش‌تر به عنوان رئیس شورای ولایتی قندهار طالبان کار می‌کرد.
برکناری آقای منیر از وزارت معارف در حالی صورت میگیرد که یک سال از بسته ماندن دبیرستان‌های دخترانه گذشته است و وعده‌های مقامهای طالبان در زمینه بازگشایی تمام مدارس پس از تدوین دستورالعمل‌ها برای آن عملی نشده است.
دفتر نمایندگی سازمان ملل در کابل (یوناما) تخمین زده در سال گذشته «بیش از یک میلیون» دختر دانش آموز از حضور در دبیرستان منع شده‌اند و این سالگرد «غم انگیز، شرم‌آور و کاملاً قابل اجتناب» بوده است.
طالبان به وعده‌های خود مبنی بر امکان بازگشت دختران به کلاس‌های درس عمل نکرده و به همچنان مانع رفتن دختران به کلاس‌های ۷ تا ۱۲ شده است که عمدتاً دختران دانش آموز ۱۳ تا ۱۸ ساله هستند.
سیاست تفکیک جنسیتی طالبان در حوزه آموزش در حال سختتر شدن است. حضور زنان در دانشگاه‌ها نیز محدود شده، و در حالی که سال گذشته، دختران دبیرستان‌های دولتی فارغ التحصیل کلاس ۱۲ نشدند، موضوع شرکت آنان در کنکور سراسری امسال نیز مبهم باقی مانده است.
در سالی که گذشت، با وجود واکنش‌های زیاد داخلی و بین‌المللی، طالبان همچنان سیاست منع آموزش دختران بالاتر از کلاش ششم را ادامه داده است.
اکنون با تغییرات در سطح رهبری اداره آموزش طالبان انتظار می‌رود، طالبان تصامیمی در این زمینه بگیرند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل اخیرا گفته است که «یک سال دانش و فرصت از دست رفته که هرگز بر نمی‌گردد. دختران باید در مدرسه باشند.» و افزوده که حکومت «طالبان باید به آنها اجازه بازگشت بدهد.»
طالبان در گفتگوها با جامعه جهانی نیز وعده بازگشایی مدارس دخترانه را داده بودند، این موضوع حالا تبدیل به اصلی‌ترین مانع در برابر شناسایی حکومت طالبان توسط کشورهای جهان شده است.
آقای منیر، ماه گذشته در ارزگان در اظهاراتی بی‌سابقه به طور تلویحی گفت که طالبان دبیرستان‌های دخترانه را هرگز بازگشایی نخواهد کرد، چراکه خانواده‌ها و فرهنگ افغانی اجازه نمیدهد که دختران نوجوان به مدرسه بروند که با واکنش‌های گسترده داخلی و بین المللی مواجه شده است.
او در پاسخ به خبرنگاران گفت: «مدارس دخترانه بالاتر از ششم ابتدایی به دلیل مسائل فرهنگی تعطیل شده است… اگر از مرکز ارزگان به روستاها بروید و از مردم در مورد بازگشایی مکاتب دخترانه بپرسید پاسخ خود را میگیرید.»
رینا امیری، نماینده ویژه آمریکا در امور حقوق بشر و زنان اخیرا در واکنش به اظهارات وزیر معارف پیشین طالبان، در توییتی نوشت: «این موضوع فرهنگ افغانی نیست بلکه ایدئولوژی طالبان است که بر افغانها تحمیل شده.»
با این حال، هنوز روشن نیست که آیا برکناری وزیر معارف و تعیین فردی از شورای قندهار طالبان به جای او، موضع طالبان درمورد بازگشایی دبیرستان‌های دخترانه را تغییر میدهد یا نه.
مخدوم عالم؛ فرمانده معترض بازداشتی ازبک به مقامی گماشته شد
در همین حال، مخدوم عالم، فرمانده محلی اوزبیک، چهره خبرساز دیگری است که در این فهرست دیده می‌شود. او به فرماندهی امنیت طالبان در غزنی تعیین شده است.
در ماه حمل‌فروردین، بازداشت مخدوم عالم توسط استخبارات طالبان سبب تظاهرات گسترده در میمنه فاریاب شد و طالبان «پشتون» مستقر در آن شهر یا خلع سلاح شدند و یا از شهر خارج شده و شهر در کنترل کامل طالبان «ازبک» درآمد. اما با اعزام نیروهای کمکی از مزار شریف از سوی طالبان ساختمان‌های اداری میمنه بار دیگر به کنترل نیروهای حکومت طالبان بازگردانده شد.
براساس گزارش‌ها، درگیری‌ها در میمنه منجر به کشته شدن دستکم «یک طالب پشتون و سه معترض» شده بود.
طالبان گفته بود که آقای عالم یکی از فرماندهان خود ماست و برای پاره‌ای از توضیحات بازداشت شده است.
صلاح‌الدین ایوبی، از دیگر مقامهای ازبک‌تبار طالبان به بی‌بی‌سی فارسی گفته بود که آقای عالم به وساطت او از بند آزاد شده است.
آقای ایوبی، اتهام «آدم‌ربایی» علیه فرمانده عالم را یک توطئه خوانده بود، او اما توضیح نداد که این «توطئه» از سوی چه کسانی و به چه دلایلی علیه او انجام شد.