مهار دهشت با وحشت؛ آیا روش طالبان برای مهار حملههای مهاجمان حرفهای است؟
طالبان روز چهارشنبه، ۱۲ اسد، یکی از حملههای منسوب به گروه داعش را در کابل مهار کردند. این حمله پس از چندین ساعت درگیری با منفجر ساختن قسمت بزرگی از یک ساختمان در منطقه «کارته سخی» از مربوطات حوزه سوم امنیتی شهر کابل به پایان رسید. نوارهای تصویری که از جریان این عملیات «خنثاسازی» به نشر رسیده نشان میدهد که یک جنگجوی طالبان، بشکه مملو از مواد انفجاری را در داخل ساختمان پرتاب میکند که به قول طالبان «افراد شریر» در آن جابهجا شده بودند. با گذشت چند ثانیه یکی از دیوارهای این ساختمان فرو میریزد. ظاهراً این ساختمان، خانه یکی از باشندهگان کابل است که با خاک یکسان میشود.
این تنها موردی نیست که اقدام ضدحمله طالبان با گروههای مسلح، منجر به ایجاد وحشت در میان شهروندان شده است. طالبان حدود یک ماه پیش حمله مشابهی را در خیرخانه شهرکابل مهار کردند. جنگجویان این گروه در ۱۵ سرطان، در پاسگاه «انجیرک» واقع در منطقه ۳۱۵ خیرخانه شهر کابل، حدود چهار ساعت با گروه داعش جنگیدند. آنان در این درگیری از سلاحهای سنگین استفادهکردند و همزمان صدای چندین انفجار نیرومند، منطقه خیرخانه را در شهر کابل تکان داد. طالبان نوار تصویری دفع این حمله را نشر نکردهاند، اما شاهدان عینی از تخریب خانههای رهایشی در این منطقه خبر دادند.
آگاهان نظامی چنین برخورد جنگجویان طالبان را نقد میکنند و میگویند که دفع حملههای دهشتافگن با روشهای وحشتزا کار مناسبنی نیست. میرزامحمد یارمند، معین پیشین وزارت امور داخله حکومت پیشین در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید پاسخ «وحشت را وحشیانهتر» دادن مناسب نیست. به گفته او طالبان به لحاظ قانونی باید خساره مالک خانه را بپردازند؛ در صورتی که در جریان تحقیق مشخص شود، مالک با تروریستها رابطه نداشته باشد.
آقای یارمند تأکید میکند که عملکرد طالبان باید متناسب با سطح تهدید باشد. این نظامی پیشین با اشاره به دفع حمله مهاجمان مسلح از سوی طابان در کارته سخی کابل، تصریح میکند که طالبان باید مهاجمان را در محاصره نگاه میداشتند و سرانجام با تاکتیکهای متعدد، مهمات آنان به اتمام میرسید و از تخریب منازل مسکونی و وحشتی که با انفجار به میان آمد، جلوگیری میشد.
همچنان محمد مبارز (مستعار) یکی از مسوولان امنیت ملی پیشین میگوید: «ارزیابیهای مسلکی از شیوههای خنثاسازی حملات تروریستی طالبان نشان میدهد که این گروه هیچیک از تقسیم وظایف ادارات مختلف را رعایت نمیکنند.»
به گفته آقای مبارز در گذشته وقتی اینگونه حملات صورت میگرفت؛ قطعه خاص پولیس در مرحله نخست وارد عمل میشد. نیروهای این قطعه اطراف ساحه را پوشش امنیتی میدادند و قطعات عملیاتی وزارت دفاع در کمربند سوم در حالت آمادهباش قرار میگرفتند.
این مسوول امنیت ملی پیشین تصریح میکند که پس از تصفیه صحنه حادثه، تیم تحقیقاتی امنیت ملی وارد عمل میشد و آثار و علایم، تیلفونها، DNA و نشان انگشت و موی افراد انتحاری را عکس برداری خصوصی و عمومی میکردند، اما در حال حاضر طالبان هیچکدام از این مراحل را در نظر نمیگیرند و رعایت موارد و مراحل مسلکی در کار آنان نیست.
آقای مبارز میافزاید در چنین عملیات معمولاً « قطعه بدری طالبان یا قطعه فدایی و انتحاری منحیث قطعه گروه عملیاتکننده و تصفیهکننده وارد عمل میشود و ارزیابیهای فنی نشان میدهد که تروریستان علیه تروریستان وارد عمل میشوند. همان تجهیزات و ادواتی که دشمنان طالبان بکار میبرند، عین همان ادوات را طالبان علیه آنها بهطور باالمثل استعمال میکنند.»
شهروندان کشور نیز این روش طالبان برای مهار حملههای تهاجمی مسلح را نقد میکنند. احمدشیکب منصوری، یکی از باشندهگان کابل در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید که وقتی روش طالبان را در خنثاسازی عملیات کارتهسخی دیده است «شوکه» شده است. او تأکید میکند با چنین روش طالبان هیچ مکانی را در بزرگشهرها سالم نمیگذارند.
آقای منصوری میافزاید که طالبان باید افرادشان را در این زمینه آموزش بدهند تا از جان و مال مردم حفاظت کنند، نه اینکه برای از بین بردن یک شر، شر دیگری خلق کنند. او تداوم حملههای هراسافگنانه را در کابل نگرانکننده میخواند و تأکید میکند که با این روش و افزایش حملات مردم «تباه» میشوند.
فیضاحمد فیض، شهروند دیگر میگوید: «وقتی کار طالبان را دیدم، فکر کردم اینها به شیوه سابقشان کدام پوسته پولیس را میگیرند.» او روش خنثاسازی عملیات طالبان را غیرحرفهای و «تروریستی» میخواند و از این گروه میخواهد که باید در چنین حادثههایی مصونیت جان و مال مردم را در اولویت قرار دهند.
آقای فیض بیپروایی جنگجویان طالبان را نگرانکننده میخواند و تصریح میکند: «اینها حتا آمبولانسی که برای انتقال زخمیهای خودشان آورده شده بود، از ساحه دور نکردند و با ساختمان یکجا منفجر کردند.»
از این پیش چندین مورد مشابه در ولایتهای دیگر کشور گزارش شده است. باشندهگان ولایت پنجشیر بارها شکایت کردهاند که طالبان هنگام درگیری با نیروهای جبهه مقاومت، به تخریب خانههای رهایشی و حتا مساجد اعتنا نمیکنند و فقط هدفشان از پا درآوردن نیروهای مسلح مخالفشان است.
این در حالی است که مردم از بدتر شدن اوضاع امنیتی بهگونه جدی ابراز نگرانی میکنند و میگویند وضعیت هر روز در حال وخیمترشدن است.
طالبان با سلطهشان در کابل وعده امنیت سراسری داده بودند، اما دیده میشود که نهتنها جنگ و حملات انتحاری مهار نشده، بلکه هر روز در حال تشدید و افزایش است.