بازی موش و پشک؛ چگونه کارمندان مجلس نمایندگان بی‌سرنوشت شدند؟
نویسنده: مجیب‌الرحمان عثمانی، آمر مالی و حسابی ریاست دارالانشای مجلس نمایندگان
در ماه اسد/مرداد ۱۴۰۰ به دلیل معرفی سیستم جدید پرداخت معاشات، معاش ماه اسد کارمندان ریاست دارالانشای مجلس نمایندگان اجرا نشد. بعد از سقوط جمهوریت در ۲۴ اسد ۱۴۰۰ و سپری شدن سه ماه از آن، با مراجعه مکرر به اداره امور، وزارت مالیه/دارایی و موجودی فزیکی کارمندان ریاست دارالانشای مجلس نمایندگان توسط هیات اداره امور، کارمندان ملکی مجلس نمایندگان موفق به دریافت معاش ماه اسد ۱۴۰۰ شدند.
بعد از تلاش‌های رییس منابع بشری، سرپرست قبلی ریاست تقنین و تیم کاری ریاست مالی موفق به دیدار با عبدالسلام حنفی شدیم. در این جلسه یما یارا کمال، معاون مالی و اداری ریاست دارالانشای مجلس، نیز حضور داشت. حنفی با او به زبان اوزبیکی حرف زد و خیلی خوش شد. بدون کدام دلیلی، به او گفت که خودت مسوولیت رهبری ریاست دارالانشای مجلس را داری و به وظیفه خود ادامه بده. در جریان هفته مکتوب سرپرستی او نیز به امضای ملا محمدحسن آخوند رسید.
اجرای معاشات کارمندان ملکی در سراسر افغانستان به تعلیق افتاد. بعد از تصویب نورم جدید معاشات و سپری شدن یک ماه، موفق شدیم حکم اجرایی معاش برج‌های سنبله و میزان را از دفتر ریاست‌الوزرای طالبان به دست بیاوریم. بعد از تلاش‌های بسیار، موفق به اجرای حواله معاشات برج‌های عقرب و قوس شدیم. قوس برج پایانی سال مالی بود، اما طالبان برای ترتیب بودجه سال جدید آماده‌گی نداشتند. نبود معلومات دقیق از تشکیل ادارات ملکی بعد از سقوط جمهوریت، شکل‌گیری تازه قوای نظامی طالبان و نبود منابع بشری توانا در سکتور بودجه‌سازی وزارت مالیه طالبان، از دلایلی بود که طالبان نتوانستند بودجه سال ۱۴۰۱ را ترتیب و نهایی کنند.
طالبان برای سه ماه سال ۱۴۰۰ (جدی، دلو و حوت) بودجه عادی تمام ادارات ملکی و نظامی‌شان را کاملاً تخمینی ترتیب دادند. بر همین اساس کارمندان ریاست دارالانشای مجلس موفق به دریافت معاش برج‌های جدی و دلو شدند. در برج حوت اما به دلیل کمبود تخصیص، تمام کارمندان نتوانستند معاش دریافت کنند. با وجود مراجعه مکرر به وزارت مالیه طالبان، موفق به گرفتن تخصیص برای اجرای معاش ماه حوت نشدیم.
بودجه سال ۱۴۰۱ دو روز پیش تصویب شد. دلیل اصلی تاخیر در ترتیب بودجه، به گفته طالبان، اصلاحات در تشکیلات کارمندان خدمات ملکی بود. تا بودجه سال ۱۴۰۱ را تصویب کردند، طالبان زیر نام اصلاحات در تشکیلات وزارت‌خانه‌ها، چندین اداره مستقل به شمول ریاست‌های دارالانشای ولسی‌جرگه/مجلس نمایندگان و مشرانوجرگه/مجلس بزرگان، وزارت دولت در امور پارلمانی، وزارت دولت در امور صلح، وزارت امور زنان، کمیسیون مستقل انتخابات، کمیسیون شکایات انتخاباتی، کمیسیون مستقل حقوق بشر، شورای عالی مصاله ملی، شورای امنیت ملی و کمیسیون نظارت بر تطبیق قانون اساسی را لغو کردند. علاوه بر آن، بیش از ۲۰ درصد بست‌های وزارت‌ها و ادارات مستقل باقی‌مانده را نیز تنقیص کردند که اسناد آن بعد از تصویب بودجه سال ۱۴۰۱ به دست رسانه‌ها قرار خواهد گرفت. این بست‌ها، شامل بست‌های تخصصی نیز می‌شود که کارمندان آن‌ها بیشتر مدرک ماستری داشتند.
طالبان با ریاست دارالانشای ولسی‌جرگه، بازی موش و پشک را در پیش گرفتند. اداره امور طالبان زمان دفاع تشکیل کارمندان را با معاون دوم ریاست‌الوزرا تعیین کرد. رییس منابع بشری، آمر تشکیلات، نماینده ریاست مالی و سرپرست ریاست تقنین ریاست عمومی دارالانشای ولسی‌جرگه در جلسه دفاعیه تشکیل با معاون دوم ریاست‌الوزرای طالبان حضور داشتند. رییس منابع بشری توانست سقف تشکیل کارمندان ریاست دارالانشای ولسی‌جرگه را ۵۵۰ نفر از عبدالسلام حنفی بگیرد که مکتوب آن را نیز ریاست دارالانشای ولسی‌جرگه دریافت کرد. در جریان همان هفته، سران طالبان به قندهار رفتند.
بعد از جلسه سران طالبان در قندهار و برگشت آنان به کابل، همه چیز برهم خورد. طالبان دوباره تشکیلات تایید شده وزارت‌خانه را مورد بررسی قرار دادند. به ریاست دارالانشای ولسی‌جرگه نیز گفته شد که سقف تعیین شده تشکیلات این اداره بلند است و باید منتظر تعیین زمان جلسه بعدی با عبدالسلام حنفی بمانید تا دوباره از تشکیلات این اداره دفاع کنید. با این حال، با وجود چندین بار مشخص شدن زمان جلسه، موفق به دیدار حنفی نشدیم. تماس‌های مکرر ما، جواب منفی می‌گرفت. شایعاتی نیز مبنی بر لغو ریاست دارالانشای ولسی‌جرگه در گروپ واتس‌اپ انسجام کارمندان ولسی‌جرگه رد‌وبدل می‌شد. تمام کارمندان در مورد سرنوشت‌شان نگران بودند.
بعد از کوشش‌های زیاد، رییس منابع بشری و سه نماینده کارمندان ریاست دارالانشای ولسی‌جرگه روز پنج‌شنبه، ۲۲ ثور، موفق به دیدار با رییس دفتر اداره امور طالبان شدند. رییس دفتر اداره امور طالبان در این دیدار می‌گوید که تصمیم لغو تشکیل ریاست دارالانشای ولسی‌جرگه گرفته شده و مکتوب آن رسماً به این اداره ارسال می‌شود.
قابل یادآوری است که یما یارا کمال، سرپرست ریاست دارالانشای ولسی‌جرگه که از سوی طالبان تعیین شده بود، در هیچ جلسه سرنوشت‌ساز با بزرگان طالبان حاضر نشد. نقش و حضور او در این جلسه به دلیل نزدیک بودنش به عبدالسلام حنفی، برای همکاران‌مان سرنوشت‌ساز بود.
بیشتر کارمندان این اداره مدارک ماستری و لیسانس دارند. این در حالی است که طالبان از اشخاصی که بیرون از کشور رفته‌اند، می‌خواهند به کشور برگردند.