حجاب اجباری؛ «زنان و دختران وسیله امتیازگیری سیاسی طالبان شده است»
به دنبال واکنشها به حجاب اجباری از سوی طالبان برای زنان، شماری از زنان در پروان و کاپیسا نیز نسبت به این تصمیم واکنش نشان دادند. آنان میگویند که از زمان حاکمیت طالبان به این سو تمام آزادیهای فردی و اجتماعی زنان در داخل کشور سلب شده است و هیچ مرجع رسمی نیز برای دفاع از حقوق زنان در حال حاضر در افغانستان وجود ندارد. به گفته آنان، زنان و دختران به یک «برگ برنده» امتیازگیری سیاسی طالبان مبدل شدهاند.
ساره سیرت، فعال حقوق زن در ولایت/استان کاپیسا است. خانم سیرت که سالها برای دفاع از حقوق زنان در این ولایت کار کرده بود، پس از حاکمیت طالبان بر افغانستان، همانند صدها زن دیگر کشور را ترک کرده است. ساره سیرت در واکنش به حجاب اجباری زنان گفت که طالبان تمام آزادیهای فردی و اجتماعی زنان در داخل کشور را سلب کرده و در حال حاضر مرجع رسمیای برای دفاع از حقوق زنان در افغانستان وجود ندارد. وی افزود: «تمام حقوق اساسی زنان افغانستان بهویژه فصل دوم قانون اساسی سلب شده است؛ نه حق انتخاب داریم و نه هم حق تعلیم و تحصیل. خلاصه، فقط همین مانده که طالبان به ما بگویند که چه بخورید و چه نخورید. همچنان به جز کشیدن نفس، دیگر همه چیز برای ما قید شده است.»
این فعال حقوق زن، همچنان در خصوص آزادیهای زنان و دختران کاپیسایی تا پیش از حاکمیت طالبان گفت: «در گذشته بیشتر دختران کاپیسایی از دوره مکتب شروع تا سطح لیسانس و حتا ماستری به تحصیلاتشان ادامه میدادند. برنامههای فرهنگی و اجتماعی برگزاری میشود، اما اکنون تمام این آزادیها سلب شده و هر روز یک محدودیت جدید را میشنویم.» به گفته وی، زنان و دختران به یک «برگ برنده» امتیازگیری سیاسی طالبان مبدل شدهاند.
عایشه (ناممستعار) از بانوان فعال حقوق زن و یکی از کارمندان دولتی در پروان است. وی گفت که مثل هزاران کارمند دولتی زن دیگر، به وظیفهاش رفته نمیتواند و فقط برای یک روز در هفته به هدف امضا کردن حاضری میرود. عایشه افزود که طالبان بیش از همه باید به حقوق انسانی و اسلامی زنان پابند باشند. به گفته وی، در حال حاضر حتا آزادیهایی که از سوی اسلام برای زنان در نظر گرفته شده، هم از سوی طالبان حذف شده است. عایشه تصریح کرد: «بیشتر زنان و دختران در افغانستان بهویژه در ولایت پروان از گذشتهها تا کنون حجاب را مراعات میکردند و اکنون هم با حجاب مشکلی ندارند، اما مشکل اساسی ما این است که به وظایف ما رفته نمیتوانیم. به فعالیتهای اجتماعی و سیاسی ما ادامه داده نمیتوانیم. خواست ما این است، حقوقی را که اسلام برای ما داده است، به آن برسیم.»
زنان و دختران ولایتهای پروان و کاپیسا از جامعه جهانی میخواهند که هرچه زودتر وارد عمل شده و محدودیتهایی که حکومت طالبان بر زنان وضع کردهاند را برطرف سازد.
گفتنی است که ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر گروه طالبان، در یک فرمان تازه از وزارت امر به معروف و نهی از منکر این گروه خواسته تا حجاب را بر زنان بهگونه اجباری اعمال کند و تا حد امکان زنان باید در خانه باشند. رهبر طالبان روز شنبه، ۱۷ ثور، با صدور فرمانی گفته که زنان در مکانهای عمومی چهرههایشان را پنهان کنند و بدون نیاز از خانه بیرون نشوند. در این فرمان آمده است که در صورت تخلف، مسوول خانواده مجازات خواهد شد.
این فرمان با واکنشهای گسترده در داخل و خارج از کشور روبهرو شده است. دیدهبان حقوق بشر از کشورهای حامی حقوق زنان خواسته است تا در پیوند به این تصمیم طالبان نشست اضطراری برگزار کنند.
طالبان پیش از این نیز محدودیتهایی بر کار، آموزش و فعالیتهای اجتماعی زنان وضع کرده بودند که با واکنشهای گسترده داخلی و بیرونی مواجه شده است.