پایان ۱۳۹۸؛ سال گفتوگوها و دورنمای نامعلوم صلح در افغانستان
نگاه نو_ در سال ۱۳۹۸ ایالات متحده امریکا و گروه طالبان پس از هژده ماه گفتوگوهای نفسگیر توافقنامه صلح را امضا کردند.
دو طرف پس از امضای این توافقنامه ابراز امیدواری کردند که طولانیترین جنگ واشنگتن در افغانستان به پایان برسد و افغانستان روند هفت روزه کاهش خشونتها را نیز تجربه کرد.
قرار بود که گفتوگوهای میان افغانان نیز ۹ روز پیش آغاز شوند تا افغانستان به صلح و آتشبس همیشگی دست یابد، اما چگونگی رهایی پنج هزار زندانی طالبان پیش از آغاز این گفتوگوها از سوی کابل مشروط شد و طالبان تا اکنون حاضر نشدهاند که این گفتوگو ها را آغاز کنند.
اولین دور از گفتوگوها میان امریکا و طالبان به روز بیستم ماه میزان سال ۱۳۹۷ خورشیدی در قطر آغاز شد و این در واقع نویدی بود برای پایان طولانیترین جنگ امریکا در افغانستان.
دومین دور گفتوگوها هم یک ماه پس از دور نخست که بیشتر تشریفاتی بود آغاز شد و در این دور دو طرف وارد ترسیم نقشه برای آینده گفتوگوهای شان شدند.
اما سومین دور از گفتوگو بیرون از قطر در شهر ابوظبی امارات برگزار شد و این نخستین و واپسین دور از گفتوگوها بود که بیرون از دوحه برگزار شد.
این نشست در امارات برای سه روز ادامه داشت و طالبان به هیات حکومت افغانستان اجازه شرکت در نشست را ندادند و نیز دیدار با این هیات را نپذیرفتند.
در چهارمین دور از گفتوگو ها، بیرون شدن نیروهای خارجی از افغانستان به یکی از بحثهای محوری میان دو طرف بود.
اما در پنجمین دور از گفتو گوها با رهایی ملا عبدالغنی برادر و حضور او در میز گفتوگو ها، گفتوگو ها را را رنگ دیگری بخشید و این دور گفتوگوها ۱۶ روز به درازا کشید.
در پایان ششمین دور از گفتوگوها دو طرف اعلام کردند که به نتایجی دست یافتهاند. از همینجا بود که با پایان هر دور از نشست دو طرف از پیشرفها سخن میگفتند، چنانکه در پایان هفتمین دور از گفتو گوها، هر دو طرف اعلام کردند که درباره برخی از مسایل توافقهایی به دست آمدهاست، اما هنوز هم پایان کار نیست و در هشمتین دور از گفتوگوها باید توافقهای مهمی به دست آیند. این دور گفتوگوها ۹ روز ادامه یافت اما باز هم نتایج دلخواه را به همراه نداشت.
یکی از پردست آوردترین دور این نشستها، نشست نهم بود که دو طرف اعلام کردند که “در آستانه امضای یک توافق قرار دارند.”
اما از همینجا بود که پس از یک حمله انتحاری از سوی طالبان در شهر کابل که به کشته شدن یک سرباز امریکایی و یازده تن دیگر انجامید، رییسجمهور امریکا این گفتوگوها را مرده اعلام کرد و گفتوگو ها با بنبست روبهرو شدند.
در حالی که رهایی انس حقانی از سوی کابل خط سرخ گفته شده بود، اما ریاستجمهوری سر انجام انس حقانی، عبدالرشید و مالی خان را در بدل رهایی دو استاد دانشگاه امریکایی از بند رها کرد.
انس حقانی پس از رهایی از بند عضو هیات گفتوکننده طالبان در قطر برگزیده شد.
رییسجمهور امریکا هم در سفرش به افغانستان بار دیگر از گفتوگو ها با طالبان سخن گفت: «طالبان میخواهند که معامله کنند، خواهیم دید که آیا آنان این کار را میکنند؟ این باید یک توافق واقعی باشد.»
پس از سه ماه توقف، سر انجام دهمین و واپسین نشست میان امریکا و طالبان با محوریت کاهش خشونت وبرقراری آتشبس برگزار شد.
پس از دهمین دور نشست میان امریکا و طالبان سرانجام طالبان به عملی کردن کاهش خشونتهای هفت روزه در کشور تن دادند و در این مدت بخشهایی از کشور به ویژه شهرهای بزرگ اندکی نفس راحت کشیدند.
عملیشدن کاهش خشونتها سبب شد که توافقنامه صلح میان امریکا و گروه طالبان به روز دهم ماه حوت امضا شود.
ده روز پس از امضای توافقنامه صلح روند خروج نیروهای امریکایی از افغانستان نیز آغاز شد. در توافقنامه صلح آمدهاست که پنجهزار زندانی طالبان پیش از گفتوگوهای میان افغانان آغاز شوند – چیزی که تااکنون از سوی کابل پذیرفته نشدهاست.
بربنیاد توافقنامه صلح امریکا و طالبان قرار بود گفتوگوهای میان افغانان ۹ روز پیش آغاز شوند، اما رها نشدن پنجهزار زندانی طالبان بهگونه همزمان سبب شدهاست که این گفتو گو ها آغاز نشوند، اما فرستاده ویژه امریکا برای صلح افغانستان روز گذشته گفت که واشنگتن مایل است که زندانیان طالبان بهگونه بیدرنگ رها شوند.