صحرا کریمی: سینماگران یک‌دیگر را تخریب می‌کنند
نگاه نو_ بازارهای فلم‌های پاکستانی و هندی این روزها در سینماهای کابل خیلی گرم است. در حالی که افغان‌فلم به عنوان اداره مسوول در این بخش فعالیت می‌کند، اما این سینماها هنوز از سوی شهرداری اداره می‌شود. صحرا کریمی که در بخش کارگردانی فلم داستانی دکترا دارد، حدود هشت ماه پیش از طریق رقابت آزاد به عنوان رییس افغان‌فلم استخدام شد. او به تازه‌گی و برای اولین بار می‌خواهد
پالیسی‌ای برای سینمای کشور بسازد تا از این پس، هنر سینما و «وجه ملی آن» دوباره به «جایگاه اصیلش» برگردد. صحرا می‌گوید که در جریان ۱۸ سال گذشته، سینمای ملی اصلاً وجود نداشته و سینماگران بیش‌تر به تخریب یک‌دیگر پرداخته‌اند. به باور او، علاوه بر نهادهای مربوط، سینماگران نیز در عقب‌گرد سینمای افغانستان مقصر اند. وی به آینده سینمای کشور و جوانان بازیگر خوش‌بین است، اما تایید می‌کند که این اداره از نبود بازیگران مسلکی رنج می‌برد.
هفتم جدی با روز جهانی سینما مصادف است. پرده‌های سینمای کشور این روزها تاریک به نظر می‌آید. نه این‌که اصلاً فلمی در آن نمایش داده نمی‌شود، بلکه بیش‌تر فلم‌هایی که نمایش می‌یابد، حاصل سینمای پاکستان و هند است که از میزان تولید فلم‌های داخلی کاسته و حتا به گفته آگاهان فرهنگی، این هنر سینما را صدمه رسانده است. پس از چند فلمی، از جمله فلم «مردها را قول اس»، بازار سینمای کشور با رکود روبه‌رو شد تا این‌که پس از تغییرات پی‌هم، پای صحرا کریمی به عنوان اولین بانو و دارنده مدرک دکترا در رشته سینما به ریاست افغان‌فلم باز شد.
صحرا کریمی به تازه‌گی روند احیای سینما را در کشور آغاز کرده است. او در اولین گام پالیسی‌ای برای سینمای کشور زیر دست دارد تا بتواند سینماگران را زیر یک چتر گرد بیاورد و از نبوغ آنان در راستای تقویت سینمای افغانی استفاده کند. به باور وی، سینمای ملی در ۱۸ سال اخیر اصلاً وجود نداشته و بیش‌تر سینماگران مصروف مبارزه با یک‌دیگر و تخریب هم بودند. پس از مهاجرت شماری از بازیگران افغانی در جریان چند سال پیش، سینما کشور با حالت آشفته‌گی مواجه شد و چند پارچه‌گی درونی سبب شد که شماری از بازیگران مستعد نیز گوشه‌نشینی اختیار کنند.
مشکلات برای زنان در جامعه مردسالار همیشه وجود دارد، اما چالش‌های بانو کریمی در این پُست در نحو خود جالب است. صحرا کریمی می‌گوید که در جریان هشت ماه گذشته، زنان بیش‌تر از مردان برای وی چالش‌زا بوده و دردسر خلق کرده‌اند. او می‌گوید که با آمدن به افغان‌فلم، اکنون در چندین جبهه تلاش می‌کند و بخشی از زمانش صرف کاغذپرانی‌های درون اداری می‌شود. با این حال، او عادت گرفته و معتقد است که در نسل آینده نویدی از فردای روشن برای سینمای کشور دیده می‌شود که در صورت استفاده از نیروی آنان، سینمای ملی دوباره به پا می‌ایستد و دوشادوش سایر شاخص‌ها، از فرهنگ افغانی حفاظت می‌کند. به باور بانو کریمی، سینما تصویری از یک کشور است و در صورت رکود در این هنر، وجه کشور نیز صدمه می‌بیند.
رییس افغان‌فلم می‌گوید که سینمای کشور از نگاه محتوا با کشورهای هم‌سایه هم‌سطح است، اما سطح مسلکی سینماگران تفاوت دارد. او به عنوان نمونه از چند فلم افغانی نام می‌برد که در جشنواره‌های معتبر، از جمله جشنواره کَن و ونیز راه یافته و توانسته‌اند جایزه بگیرند. فلم «حوا، مریم، عایشه» به کارگردانی صحرا کریمی در جریان سال روان اکران شد و خیلی زود به بیش از ۲۰ جشنواره راه یافت. این فلم و بازیگران آن توانستند چندین جایزه را بگیرند. با آن‌که سینمای رنگ باخته کشور به حد کافی مردم را از این هنر دور نگه‌داشته، اما فلم «حوا، مریم، عایشه» به محض اکران از سوی علاقه‌مندان فلم در کشور استقبال شد و پای مردم را به دو سه سینمای خصوصی، از جمله نمارسانه کشاند. اکنون بیش‌تر علاقه‌مندان سابقه‌دار سینمای کشور معتقد اند که با فلم‌های جدید و کارگردانی زنان توان‌مند، سینمای کشور سمت‌وسوی دیگری گرفته است.
جالب این‌جا است که بانو کریمی در فلم جدیدش علاوه بر چند سینماگر تخصصی، از بازیگران غیرمسلکی نیز استفاده کرده، اما ماهیت و جذابیت فلم هم‌چنان پابرجا مانده است. او به توانایی‌های سینماگرانی که تازه به دنیای سینما روی آورده‌اند، خوش‌بین است. او می‌گوید که پالیسی سینمای کشور تا سه ماه دیگر تکمیل می‌شود و اکنون وی با همکارانش در حال بررسی پالیسی‌های سینمای شماری دیگر از کشورها هستند. به باور وی، در صورت تکمیل شدن پالیسی سینمای افغانستان، هر فردی نمی‌تواند بی‌هم‌آهنگی با اداره‌ی تحت سرپرستی وی، فلم بسازد یا از داشته‌های افغانی نمونه‌برداری کند.
صحرا کریمی به تازه‌گی از سند بودجه افغان‌فلم در مجلس نماینده‌گان دفاع کرد و قرار است به زودی با بودجه ۱۲ میلیون افغانی سال ۱۳۹۹، کارش روی یک فلم بلند سینمایی در ژانر کمیدی، یک فلم در ژانر داستانی و چندین فلم در سایر قالب‌های کوچک‌تر را آغاز کند. به باور وی هرچند این بودجه برای افغان‌فلم کافی نیست، اما تلاش می‌کند به زودی هنر سینما را دوباره زنده سازد. بانو کریمی در جواب این‌که چرا ترجیح داده اولین فلم بلند تولیدی‌اش کمیدی باشد، می‌گوید که با این روش علاوه بر آوردن لبخند بر لبان مردم غم‌زده‌اش، زمینه برگشت به سینماها را نیز فراهم می‌کند.
بر اساس پالیسی‌ای که صحرا کریمی برای افغان‌فلم می‌سازد، قرار است روی مسلکی‌سازی سینماگران نیز توجه جدی شود. به باور او، تدریس سینماگری در قالب هنرهای زیبای دانشگاه‌ها در وضع کنونی خیلی کارساز نیستند و به عنوان رشته فرعی تدریس می‌شوند که بیش‌تر دانشجویان آن نیز خلاف میل‌شان به آن رشته راه یافته‌اند. او معتقد است که برای پیش‌رفت فنی دانشجویان رشته سینما، نیاز است که افراد بر اساس میل‌شان به این رشته راه یابند و تدریس مسلکی‌ای فرا گیرند.
صحرا کریمی اما به نظر می‌رسد با چالش‌هایی که فرا راه او ایجاد شده، خو گرفته است. وی معتقد است که به زودی سینمای کشور را به جایی می‌رساند که علاوه بر هم‌ترازی با سایر کشورها، دیگر برای تهیه بودجه نیازمند کمک نباشد. افغان‌فلم به تازه‌گی فلم‌های مستندی می‌سازد که از این طریق داشته‌های ملی را حفظ کند. قرار است پس از چاشت امروز از فلم مستند «امان‌الله خان؛ هم شاه، هم شهروند» به ابتکار افغان‌فلم در سینمای «نمارسانه» رونمایی شود. افغان‌فلم علاوه بر این، به تازه‌گی بالای مستند «فقیر نبی، سینمایی که داشتیم» کار می‌کند. فقیر نبی از بازیگران سابقه‌دار سینمای کشور است. بانو کریمی تایید کرد که روند تولید فلم‌های مستند برای ماندگاری کار افراد نخبه، ادامه خواهد یافت.
با حضور او در کرسی ریاست افغان‌فلم و اکران فلم «حوا، مریم، عایشه» که صحرا کریمی کارگردانی آن را بر عهده داشت، افغان‌فلم دوباره به سر زبان‌ها افتاده است. بانو کریمی هرچند می‌گوید که افراد معدودی در سطح وزارت اطلاعات فرهنگ از وی حمایت می‌کنند، اما تایید می‌کند که با توجه به حضورش بر مبنای رقابت، بی‌دلهره‌گی به کارهایش در سینمای کشور خواهد پرداخت و صفحه خاموش این هنر را دوباره روشنی خواهد بخشید.