شش درصد مرکزهای نامنویسی بسته میماند
نگاه نو_ مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات همزمان با آغاز روند «ثبت نام تقویتی» رأیدهندهگان در مرکز و ولایات میگویند، در این روند، ششدرصد مراکز نامنویسی به دلیل ناامنیها بسته خواهند ماند. حواعلم نورستانی، رییس کمیسیون مستقل انتخابات روز شنبه، هژدهم جوزا هنگام گشایش این روند در لیسه نادریه شهر کابل گفت، بر اساس برنامه عملیاتی این کمیسیون، قرار بود روند نامنویسی تقویتی رأیدهندهگان در ۴۵۸ مرکز آغاز شود. به سخن او اما اکنون این روند در ۴۳۲ مرکز به گونه همزمان آغاز شده است و ۲۶ مرکز نامنویسی پس از ارزیابی امنیتی به روی نامنویسی شوندهگان باز نخواهد شد.
رییس کمیسیون مستقل انتخابات همچنان افزود، شهروندانی که به دلایل مختلف در انتخابات پارلمانی نامنویسی نکردهاند و یا افرادی که تا ششم میزان سن قانونی (هژده سالهگی) را تکمیل خواهند کرد، میتوانند برای انتخابات ریاست جمهوری پیش رو ثبت نام کنند. به گفته او، آن عده از شهروندانی که از مهاجرت برگشتهاند، شناسنامههایشان حریق شده باشد و یا هم حوزههای رأیدهیشان تغییر کرده است نیز میتوانند در این روند نامنویسی کنند تا از حق رأیدهیشان در انتخابات ریاست جمهوری محروم نشوند.
مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات همچنان میگویند روند نامنویسی تقویتی از هژدهم جوزا تا هشتم سرطان برای بیست روز ادامه خواهد یافت. به گفته آنان، همه روزه از ساعت هفت صبح تا چهار پس از ظهر، به شمول روز جمعه در نواحی شهرها و مرکز ولسوالیها ادامه خواهد داشت. این در حالی است که از این پیش، کمیسیون مستقل انتخابات اعلام کرده است که ۲۶ درصد مراکزی رأیدهی در انتخابات ریاست جمهوری بسته خواهد ماند.
۶۰درصد مراکز غزنی باز نخواهند شد
افزون بر این، رییس کمیسیون مستقل انتخابات میگوید در روند ثبت نام تقویتی رأیدهندهگان حدود بیش از ۶۰درصد مراکز در ولایت غزنی نیز بسته خواهند ماند. خانم نورستانی گفته است بر اساس برنامه عملیاتی این کمیسیون قرار بود روند نامنویسی سراسری غزنی در ۴۰۶ مرکز برگزار شود، اما ارزیابی امنیتی نشان میدهد که از میان این مراکز تنها در ۲۴۷ مرکز میتوانند ثبت نام رأیدهندهگان را راهاندازی کنند.
رییس کمیسیون مستقل انتخابات همچنان خاطرنشان ساخت که تمامی برچسبهایی که از این پیش بر شناسنامههای باشندهگان ولایت غزنی نصب شدهاند، از اعتبار ساقط است. او از رأیدهندهگان حوزه غزنی خواست دوباره به مراکز رأیدهی برای نامنویسی مراجعه کنند.
با این حال، نهادهای امنیتی از ادامه تلاشها برای تصرف مناطق زیر کنترل گروههای مسلح مخالف دولت خبر میدهند و میگویند سعی خواهند کرد شمار مراکز بسته را به حد اقل برسانند. بسمالله وزیری، رییس ستاد ارتش روز جمعه، هفدهم جوزا در یک نشست خبری گفت که برای تأمین امنیت انتخابات پیش رو در همآهنگی با نهادهای دیگر امنیتی مصروف کار اند.
آقای وزیری افزود، ارتش کشور در انتقال مواد انتخاباتی نقش عمده داشته و تلاشها برای تامین امنیت انتخاباتی توسط نهادهای امنیتی ادامه دارد. همچنان از این پیش نصرت رحیمی، سخنگوی وزارت امور داخله در صحبت با روزنامه ۸صبح گفت که بر اساس برنامه این وزارت نیروهای امنیتی در تلاش اند کنترول بخشهای ولسوالیهای که زیر تصرف «گروههای مسلح مخالف دولت» قرار دارند را در دست گیرند و پیشرفتهایشان را با کمیسیون مستقل انتخابات در میان خواهند گذاشت.
نامزدان ریاست جمهوری اما هنوز هم نامنویسی تقویتی بدون استفاده از فناوری انگشتنگاری را پذیرفتنی نمیدانند. نوررحمان لیوال، نامزد ریاست جمهوری میگوید: «در صورتی که فناوری انگشتنگاری در سایر مراحل انتخابات به شمول روند ثبت نام تقویتی رأیدهندهگان عملی نشود، انتخابات ریاست جمهوری نیز به سرنوشت انتخابات پارلمانی دچار خواهد شد.» به سخن او، این وضعیت برای اکثریت نامزدان انتخابات ریاست جمهوری پذیرفتنی نخواهد بود.
همچنان محمدعارف کیانی، سخنگوی دسته انتخاباتی «امنیت و عدالت» به رهبری رحمتالله نبیل ضمن تأکید بر استفاده از فناوری در سایر مراحل انتخابات ریاست جمهوری، بسته ماندن شماری از مراکز نامنویسی تقویتی را از دسیسههای حکومت به منظور مهندسی آرای شهروندان دانست و افزود: «حکومت در فکر مهندسی کردن انتخابات است و میخواهند ثبت نام تقویتی را بیشتر در مراکزی انجام دهد که وابسته به حکومت است.»
با این حال، نهادهای ناظر بر روند انتخابات اما نامنویسی تقویتی را در ۴۲۳ مرکز بسنده نمیدانند. آنان از کمیسیون مستقل انتخابات میخواهند تیمهای سیار ایجاد و برای ثبت نام زنان در روستاهای امن کشور بفرستد. حبیبالله شینواری، مسوول برنامههای دیدهبان انتخابات و شفافیت افغانستان (ایتوا) گفت، اقتصاد ضعیف و فرهنگهای سنتی در روستاها سبب شده است که زنان نتوانند به مراکز ولسوالیها جهت نامنویسی مراجعه کنند، بهتر است که تیمهای سیار به منظور تبعیض مثبت به زنان ایجاد و در این روستاها فرستاده شوند تا زنان از حق رأیدهی باز نمانند.
افزون بر این، آقای شینواری ادعای نامزدان ریاست جمهوری مبنی بر مهندسی شدن انتخابات را نیز وارد دانست و گفت، ممکن است شماری از مراکز افزون بر چالشهای امنیتی، به خواست نامزدان پرنفوذ بسته شده باشند، اما شهروندان باید نامنویسی تقویتی را جدی بگیرند و به هر حال خودشان را به مراکز نامنویسی برسانند تا رأیشان را در ششم میزان به صندوقها بریزند.
مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات میگویند که هزینه روند ثبت نام تقویتی رأیدهندهگان ۲۳ میلیون دالر تخمین شده است. در همین حال، حبیبرحمان ننگ، رییس دبیرخانه این کمیسیون گفته است که در همآهنگی با نهادهای امنیتی مواد حساس این روند به بیش از ۴۰۸ مرکز در همه ولایات فرستاده شده است. او همچنان اطمینان میدهد که آگاهی عامه به «صورت بهتر» انجام مییابد و این روند تا هشتم سرطان ادامه خواهد داد.
این در حالی است که روند نامنویسی تقویتی رأیدهندهگان با ۲۲ روز تاخیر آغاز شده است. از این پیش، قرار بود نامنویسی تقویتی در بیستوششم ثور آغاز شود. مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات موجودیت فهرست دقیق رأیدهندهگان را در تعیین بودجه و مصارف انتخابات پیش رو مؤثر عنوان کرده گفته بودند که انتخابات ریاست جمهوری قرار است در ششم میزان سال روان خورشیدی با استفاده از فناوری انگشتنگاری برگزار شود، اما این فناوری در روند نامنویسی رأیدهندهگان به کار برده نمیشود.
با آن که ماده نوزدهم قانون انتخابات بر استفاده از فناوری در سایر مراحل انتخابات تأکید کرده است، مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات اما کمبود زمان را دلیل اصلی به کار نگرفتن فناوری انگشتنگاری در فرایند نامنویسی رأیدهندهگان عنوان میکنند. آنان فهرست رأیدهندهگان دوره انتخابات پارلمانی را در انتخابات ریاست جمهوری نیز مدار اعتبار دانستهاند، فهرستی که در آن ۸.۸ میلیون شهروند ثبت است.