۱۲ هزار ‘کارمند خیالی’ در دستگاه دولت سال‌ها حقوق دریافت کرده‌اند

براساس معلومات کمیسیون اصلاحات اداری و خدمات ملکی افغانستان ۱۲ هزار “کارمند خیالی” را در نهادهای ملکی (غیرنظامی) کشور شناسایی کرده است.

سیدحشمت‌الله هاشمی، سرپرست این کمیسیون با ارائه این معلومات گفت که روند گسترده بیومتریک کارمندان دولت در ماه دسامبر ۲۰۱۹ تکمیل و مشخص شد که ۱۲ هزار کارمند “خیالی” در نهادهای مختلف دولت وجود دارند و از سال‌ها به این سو هیچ وظیفه‌ای اجرا نکرده اما عملا از دولت حقوق دریافت کرده‌اند.

آقای هاشمی می‌گوید که در نتیجه تحقیق و پس از انگشت‌نگاری کارمندان خدمات ملکی (غیرنظامی) توانسته که ۱۲ هزار “کارمند خیالی” را در دولت شناسایی کند.

از این میان تنها حدود ۹ هزار کارمند که بیشتر شامل “آموزگاران جعلی” می‌شوند، در وزارت معارف شناسایی شده‌اند.

“کارمند خیالی” به عضوی از کارمندان دولتی گفته می‌شود که هویت اصلی یا جعلی او در اسناد و مدارک دولتی ثبت است، به اسمش حقوق پرداخته می‌شود اما خود او طی این مدت سر کار حاضر نشده و وظیفه‌ای اجرا نکرده است.

مجموع تشکیل دستگاه خدمات ملکی/کشوری افغانستان ۴۳۰ هزار نفر است. در این کشور کمیسـیون اصلاحات اداری و خدمات ملکی مسـؤلیت رهـبری اصلاحـات این مجموعه کارمندان واسـتخدام کارکنـان را بـه دوش دارد.

حدود دو سال پیش این کمیسیون روند ثبت معلومات و انگشت‌نگاری این کارمندان را به هدف گردآوری آمار دقیق کارکنان غیرنظامی دولتی و شناسایی کارکنان خیالی آغاز کرد.

سرپرست کمیسیون اصلاحات اداری و خدمات ملکی افغانستان می‌گوید که روند بیومتریک کارمندان دولت در ماه دسامبر ۲۰۱۹ تکمیل و مشخص شد که ۱۲ هزار کارمند “خیالی” بوده‌اند و از سال‌ها به این سو هیچ وظیفه‌ای اجرا نکرده اما عملا از دولت حقوق دریافت کرده‌اند.

به گفته وی، برخی از این افراد به گونه‌ای خودسر جای دیگر به خدمت گرفته شده بودند و شماری دیگر از کارمندان و آموزگاران در ولایت‌های ناامن صرفا حاضری را امضا و “معاش مفت” دریافت ‌کرده‌اند.

آقای هاشمی در ادامه تصریح کرد که در نتیجه انگشت‌نگاری کارمندان، مواردی هم مشخص شده که یک نفر در یکی از ولایت‌ها به عنوان آموزگار استخدام شده اما در عین زمان در یکی از وزارت‌ها در پایتخت نیز پستی دیگر را اشغال کرده و همزمان از دو جا معاش دریافت کرده است.

سرپرست کمیسیون اصلاحات اداری افزود که از میان این ۱۲ هزار کارمند، ۹ هزار آن در وزارت آموزش و پرورش شناسایی شده که بیشتر شامل پست معلمی است. به گفته وی، کارمندان دارای این ویژگی در کابل نه بلکه در ولایت‌ها و ولسوالی‌های ناامن تثبیت شده است.

شمار کارکنان وزارت معارف از جمله کارکنان بخش خدمات حرفه‌ای این وزارت در حال حاضر به ۲۷۲هزار نفر می‌رسد که ۲۰۰ هزار آن مشمول پست‌های آموزگاری است.

نجیبه آرین، سخنگوی این وزارت معارف گفت که انگشت‌نگاری آموزگاران تکمیل نشده و پس از ختم این روند آمار معلمان حقیقی و خیالی مشخص خواهد شد.

او همچنین از ابراز نظر در مورد شناسایی حدود ۹ هزار آموزگار خیالی خودداری کرد و گفت که چنین چیزی به صورت رسمی در اختیار این وزارت قرار داده نشده است.

آمار مشخصی از مقدار حقوقی که این افراد در طی سال‌های گذشته از دولت دریافت کرده‌اند، وجود ندارد. شمعروزخان مسجدی، سخنگوی وزارت مالیه/دارایی گفت که این وزارت همه ساله تشکیل هر نهاد دولتی را نظر به پیشنهاد وزارت یا اداره در سند بودجه در نظر می‌گیرد.

به گفته وی، نظر به همان تشکیل از سوی وزارت مالیه به ادارات پول پرداخته می‌شود.

با این حال کمیسیون اصلاحات اداری و خدمات ملکی می‌گوید که معلومات کارکنان خدمات ملکی در سیستم اطلاعات منابع انسانی این کمیسیون ثبت شده و این سیستم آمار دقیق کارکنان خدمات ملکی و مشاغل موجود را مشخص می‌سازد و جلو “کارکنان خیالی” را می‌گیرد.

به گفته مسئولان این کمیسیون، بر اساس این سیستم، تنها کارکنان مستحق، واجد پرداخت معاش شناخته می‌شوند و کارکن خدمات ملکی هم‌زمان نمی‌تواند از دو مرجع معاش دریافت کند.

سرپرست این کمیسیون افزود که پس از شناسایی کارمندان خیالی، امتیازات آن‌ها قطع شده و بست‌های یاد شده قرار است دوباره به اعلان گذاشته شود.

در افغانستان پیش از این از وجود مکاتب خیالی، سربازان خیالی گزارش شده بود اما این نخستین بار است که در نتیجه تحقیقات، از حضور کارمندان خیالی در دستگاه دولت پرده برداشته می‌شود.