چه دلایلی سبب لغو نشست «بین‌الافغانی» قطر شد

ارگ ریاست جمهوری با نشر خبرنامه‌ای از الغای نشست بین‌الافغانی قطر خبر داده و گفته است که حکومت قطر، مانع برگزاری این نشست شده است.

نگاه نو_ خبرنامه ارگ دلیل لغو این نشست را عدم توافق روی فهرست شرکت
کننده‌گان در این گردهم‌آیی همه‌شمول عنوان کرده، اما منابعی معتبر می‌گویند که پذیرفته نشدن خواست‌های دیگر حکومت افغانستان از سوی حکومت قطر دلیل اصلی لغو این نشست است.

یک منبع معتبر و آگاه از نشست بین‌الافغانی قطر که نخواست نامی ‌از او برده شود روز جمعه، ۳۰ حمل در صحبت با روزنامه ۸صبح گفت، وجود پرچم جمهوری اسلامی ‌افغانستان، نشر خبرنامه‌ی مشترک پس از پایان نشست مبنی بر محکوم کردن جنگ جاری، مداخله نکردن حکومت قطر در آجندای نشست و ترکیب هیأت اعزامی‌ دولت افغانستان از خواست‌های عمده‌ی حکومت افغانستان بوده، اما این خواست‌ها از سوی حکومت قطر پذیرفته نشده است.

به گفته‌ی این منبع، حکومت افغانستان هم‌چنان پیشنهاد کرده بود که «مرکز مطالعات منازعات و مطالعات بشری» که میزبان اصلی نشست بین‌الافغانی قطر است، مسوولیت هم‌آهنگی برنامه‌ها را داشته باشد و حکومت قطر هیچ نقش و مداخله‌ای در این نشست نداشته باشد. آن‌چنانی که این منبع می‌گوید، حکومت قطر در آخرین لحظات فهرست دیگری را به حکومت افغانستان فرستاد، اما حکومت افغانستان به فهرست ۲۴۹ نفری شرکت‌کننده‌گان نشست قطر تاکید ورزید که در پی آن این، نشست از سوی حکومت قطر ملغا اعلان شده است.

ارگ ریاست جمهوری اما تنها اختلاف بر فهرست‌های دوگانه را تایید می‌کند و در خبرنامه‌ای گفته است که فهرستی که از سوی قطر به حکومت افغانستان رسیده توازن اقشار مختلف جامعه در آن رعایت نشده و به اراده‌ی ملی این کشور از سوی حکومت قطر بی‌احترامی ‌شده است.

در خبرنامه ارگ هم‌چنان آمده است: «پس از آن‌که تمام آماده‌گی‌ها برای رفتنِ هیات تکمیل شد، با تعجب باید گفت که شب گذشته یک فهرست جدید از قطر که شمولیت متوازن مردم افغانستان در آن مراعات نشده و به معنای بی‌احترامی ‌به اراده‌ی ملی مردم افغانستان بود، مواصلت کرد که این عمل مورد قبول مردم افغانستان نیست.» در این خبرنامه هم‌چنان تاکید شده است که فهرست شرکت‌کننده‌گان نشست بین‌الافغانی قطر در هم‌آهنگی با اقشار مختلف سیاسی، اجتماعی و نهادهای مدنی ترتیب شده بود، اما «از این‌که حکومت قطر نتوانست این تقاضای بر حق ما را عملی کند، کنفرانس دوحه را لغو کرد.»

هم‌چنان شاه‌حسین مرتضوی، معاون سخنگوی رییس جمهور به ۸صبح گفت: «حکومت افغانستان تمام تلاشش را برای برگزاری نشست بین‌الافغانی قطر به خرج داد، ‌اما از دید ما نشست قطر لغو شده و تمرکز فعلی ما روی برگزاری لویه‌جرگه مشورتی صلح است.» خبرنامه‌ی ارگ و معاون سخنگوی رییس جمهور اما جزییات اختلافی در این دو فهرست را همه‌گانی نکرده‌اند.

با این حال، محمد ناطقی، رییس کمیته سیاسی احزاب می‌گوید در فهرست دومی ‌که از سوی حکومت قطر مواصلت ورزیده نام ۲۴۳ شرکت‌کننده درج است. آقای ناطقی هم‌چنان افزود، نام بسیاری از شرکت‌کننده‌گانی که در فهرست اولی ارگ وجود داشت از سوی طرف‌های قطر حذف شده و نام‌های دیگری در این فهرست افزوده شده است. رییس کمیته سیاسی احزاب هم‌چنان می‌گوید، این تغییرات ممکن در هم‌آهنگی حکومت قطر، دفتر سیاسی ‌گروه طالبان در دوحه و «مرکز مطالعات منازعات و مطالعات بشری» که میزبان این نشست بود، به میان آمده است.

گروه طالبان اما حکومت افغانستان را به ایجاد بی‌نظمی در برگزاری این نشست متهم کرده است. گروه طالبان با نشر خبرنامه‌ای گفته است که تنظیم کننده‌گان نشست بین‌الافغانی و کشور قطر این را به وضاحت گفته بودند که شرکت‌کننده‌گان این نشست به گونه‌ی شخصی حضور خواهند یافت، اما رییس جمهور غنی و محمدعمر داوودزی، سخنگوی شورای رهبری مصالحه بارها تاکید کرده‌اند که افراد دلخواه‌شان به نماینده‌گی از حکومت افغانستان در این نشست شرکت خواهند کرد. به گفته این گروه، این اقدامات در ذات خود تلاشی برای تعویق نشست بین‌الافغانی قطر و گامی بر ضد صلح بوده است. این گروه هم‌چنان از مطرح شدن «خطوط سرخ دولت» در نشست قطر انتقاد کرده‌اند و گفته‌اند که در فهرست ارایه شده بیش از ۳۰ عضو بر حال شورای عالی صلح و حکومت شامل بوده، اما از سوی آنان پذیرفته شده است.

این در حالی است که قرار بود نشست «بین‌الافغانی» قطر میان احزاب،‌ چهره‌های سیاسی، نماینده‌گان حکومت، نماینده‌گان اقشار مختلف کشور و گروه طالبان روز جمعه، ۳۰ حمل در دوحه، پایتخت قطر آغاز شود. این نشست در پی دیدار شماری از نماینده‌گان احزاب، چهره‌های سیاسی و گروه طالبان که در اواسط ماه دلو سال گذشته در مسکو صورت گرفت، قرار بود برگزار شود. با این حال فهرست ۲۴۹ نفری نماینده‌گان حکومت، شماری از چهره‌های سیاسی، ‌نهادهای مدنی، خبرنگاران و زنان ترتیب یافت و به دوحه پایتخت قطر جهت اخذ ویزه فرستاده شد. فهرستی که با انتقاد گروه طالبان روبه‌رو شد. با این حال، ارگ ریاست جمهوری می‌گوید دلیل لغو این نشست طولانی بودن فهرست هیات اعزامی‌ دولت افغانستان نبوده، بلکه این نشست به خواست حکومت قطر لغو شده است.

واکنش‌ها به لغو نشست دوحه

در همین حال، برگزار نشدن نشست بین‌الافغانی قطر واکنش‌ها و ابراز تاسف چهره‌های زیادی را به بار آورده است. سلطان برکت، مسوول «مرکز حل منازعات و مطالعات بشری» که قرار بود نشست دوحه را میزبانی کند، از برگزار نشدن این نشست ابراز تاسف کرده است. آقای برکت در صفحه توییترش نوشته است: «هیچ طرفی بر سر آجندا اختلاف نظر ندارند، تعهد همه طرف‌ها به آمدن صلح قابل پرسش نیست، اما بر سر اشتراک‌کننده‌گانی که از همه جوانب نماینده‌گی خوبی کرده بتوانند و کنفرانس را به سوی کامیابی سوق دهند هنوز هم توافق صورت نگرفته است.»

هم‌چنان زلمی‌ خلیل‌زاد، نماینده‌ ویژه‌ امریکا در امور صلح افغانستان از برگزار نشدن نشست بین‌الافغانی قطر ابراز ناامیدی کرده و گفته است که تمام طرف‌ها را تشویق می‌کند تا به گفت‌وگو و روند صلح افغانستان متعهد بمانند. نماینده ویژه امریکا، هم‌چنان از تمامی ‌طرف‌ها خواسته است تا از فرصت استفاده کننده و با کنار گذاشتن اختلاف‌ها، روی فهرست شرکت‌کننده‌گان این نشست بین‌الافغانی به توافق برسند. او هم‌چنان گفته است، در صورتی که به همکاری او نیاز باشد، آماده است در این زمینه کمک کند.

با این حال، شماری از دسته‌های انتخاباتی حکومت را در الغای این نشست مقصر می‌دانند. محمد واعظی،‌ سخنگوی دسته انتخاباتی «صلح و اعتدال» به رهبری محمدحنیف اتمر می‌گوید، حکومت افغانستان تلاش‌های لازم را برای ایجاد گروه کاری مشخص برای نشست دوحه ترتیب نداده و از همین رو، این نشست لغو شد. آقای واعظی هم‌چنان افزود حکومت تلاش کرد برخلاف اصول سازمان‌های جهانی و دولت‌ها فهرست هیات غیرمتخصص را ترتیب کند که برای جانب مقابل پذیرفتنی نبود. هم‌چنان،‌ نوررحمان لیوال، نامزد انتخابات ریاست جمهوری، حکومت را نسبت به برگزار نشدن نشست بین‌الافغانی قطر مقصر دانست. زیرا به گفته او مسوولیت ترتیب فهرست شرکت‌کننده‌گان این نشست به افرادی واگذار شد که توانایی گفت‌وگو با گروه طالبان را ندارند. از سوی دیگر، نظری پریانی، سخنگوی دسته انتخاباتی «وفاق ملی» به رهبری احمدولی مسعود نیز بی‌نظمی در ترتیب فهرست و شخصیت‌های شرکت‌کننده را از دلایل الغای این نشست عنوان می‌کند. به گفته او،‌ آقای مسعود از پیش آگاهی داشت که این نشست برگزار نخواهد شد و از همین رو، در این نشست شرکت نکرده است.

سلطان برکت، مسوول مرکز مطالعات منازعات و مطالعات بشری اما از ادامه تلاش‌ها برای برگزاری مجدد این نشست خبر داده و در صفحه توییترش نوشته است که تمام طرف‌های دخیل در برگزاری نشست بین‌الافغانی قطر روی تعداد و شخصیت‌های شرکت‌کننده در نشست دوحه با هم کار می‌کنند تا اختلاف‌ها در این مورد از بین برود و این نشست در یک زمان دیگری برگزار شود.

FacebookTwitterTelegramEmailاشتراک