نقش کمرنگ پارلمان‌ها در مبارزه با تروریزم

دومین کنفرانس رؤسای مجالس افغانستان، ایران، پاکستان، ترکیه، چین و روسیه برای مقابله با تروریزم و تقویت ارتباطات بین منطقه ای با حضور رئیس جمهور ایران در تهران آغاز شد.

نگاه نو-  بر اساس برنامه ریزی های انجام شده، در این کنفرانس علاوه بر رؤسای مجالس افغانستان، ایران، پاکستان، ترکیه، چین و روسیه، رؤسای جمهور و مجلس ایران نیز سخنرانی می کنند.

لازم به ذکر است که پیش از آغاز کنفرانس، علی لاریجانی؛ رییس مجلس، حسن روحانی؛ رییس جمهور ایران و رؤسای مجالس افغانستان، پاکستان، روسیه، چین و ترکیه عکس یادگاری گرفتند.

همچنین پیش از آغاز اجلاس، از تمبر یادبود این کنفرانس، رونمایی شد.

با این حال، همه این موارد، حواشی نمادین یک اجلاس مهم هستند که اگر طبق اهداف تعیین شده، حرکت کند، به یک تحول جدی در عرصه مبارزه با تروریزم در منطقه ای بحران زده و پرآشوب، منتهی خواهد شد.

به باور کارشناسان، منطقه خاور میانه در حالی از دیرباز به اینسو، درگیر ناامنی های مرگبار ناشی از تولید و رشد تروریزم و توسعه افراط گرایی مذهبی و قومی است که مجالس شورای ملی کشورهای منطقه به ویژه کشورهایی مانند افغانستان که مستقیما درگیر آسیب های ناشی از فعالیت تروریزم هستند، تقریبا هیچ نقشی در مبارزه با این بحران های فراگیر و ویرانگر بازی نمی کنند.

بسیاری آگاهان بر این امر، اتفاق نظر دارند که جای کنفرانسی که هم اکنون در تهران جریان دارد برای مسؤولیت پذیر کردن مجالس شورای ملی کشورهای منطقه در قبال خطر آنی و بالفعل تروریزم، افراط گرایی، تکفیری گری و لگام زدن به ائتلاف های نظامی ابرقدرت های سلطه جوی فرامنطقه ای که زیر نام مبارزه با تروریزم، سرنوشت و حیات سیاسی و امنیتی ملت های مسلمان منطقه را به گروگان گرفته اند، خالی بود.

این کنفرانس می تواند مجالس شورای ملی کشورهای شرکت کننده در آن را در راستای ایجاد یک محور قدرتمند همکاری منطقه ای برای مبارزه مبنایی با تروریزم و افراط گرایی و تکفیری گری، مجاب به برداشتن گام های جدی و مؤثر کند.

پارلمان ها می توانند از حالت انفعالی کنونی خارج شوند و با تصویب قوانین مشخص در حوزه تعریف تروریزم و تعمیم آن به مصادیق مشابه در دیگر ادیان و مذاهب غیر اسلامی، تفکیک تروریزم از مقاومت های ملی علیه استعمار، اشغال، تجاوز و…، به رسمیت شناختن «تروریزم دولتی» به عنوان خطری بزرگتر از شبکه ها و گروه های زیرمجموعه آن برای صلح و امنیت جهان، تعریف مبارزه با تروریزم و تعیین حدود و ثغور آن در چارچوب قوانین ملی، اقتدار و صلاحیت ذاتی و غیر قابل جایگزین دادگاه ها و نظام قضایی کشورهای درگیر نبرد با تروریزم، ارزش های دینی، حریم خصوصی، امنیت غیر نظامیان، حقوق بین الملل، حقوق جنگ، جنایات جنگی و…، شناسایی و قطع شریان های مالی و منابع تأمین اقتصادی گروه های تروریستی، تصمیم به تحریم و مجازات کشورها و رژیم های حامی تروریزم و… قدم های سازنده و سرنوشت سازی در این مسیر بردارند.

مجالس شورای ملی کشورهای منطقه همچنین از این توان و صلاحیت برخوردار اند تا با نگاهی مستقل و مبتنی بر منافع ملی، قوانین اساسی و اراده و خواست ملت های متبوع خویش، نسبت به تصویب و تأیید یا بازبینی و فسخ پیمان های امنیتی و قراردادهای استراتژیک دولت ها و حکومت ها با قدرت های بزرگ خارجی، با دقت، وسواس و مسؤولیت پذیری بیشتری برخورد کنند تا به این ترتیب، شبیه وضعیت اسفباری که هم اکنون در افغانستان جریان دارد، تروریزم در خدمت مبارزه با تروریزم و مبارزه با تروریزم در خدمت سلطه و هژمونی قدرت های جهانخوار و سیطره دایمی آنها بر سرزمین، منابع، دارایی های ملی و ذخایر زیرزمینی کشورهای درگیر جنگ با تروریزم درنیاید.

مجالس و پارلمان ها همچنین از این قدرت و توان و صلاحیت برخوردار اند تا دولت های متبوع خود را مجاب به اتخاذ رویکردهای بومی و منطقه ای در مبارزه با تروریزم کرده و از اتکا و وابستگی زیانبار و یکجانبه آنها به قدرت های بزرگ فرامنطقه ای، جلوگیری نمایند.

با این حال، تاکنون در بسیاری از کشورهایی که عرصه حضور و فعالیت همزمان شبکه های مخوف تروریزم بین المللی و ائتلاف های نظامی که ظاهرا برای مبارزه با تروریزم شکل گرفته اند؛ اما عملا هیچ کاری علیه تروریزم انجام نمی دهند، اقدام قابل اعتنایی از سوی مجالس شورای ملی و پارلمان های منتخب و مردم نهاد در راستای مسایل پیشگفته، صورت نگرفته است.

این نشان می دهد که جای کنفرانس سران مجالس شش کشور مهم منطقه در تهران، تا چه حد خالی بوده و اگر این روند، ادامه پیدا کند، چه اقدامات بزرگ و سازنده ای می توان در چارچوب محورهایی از این دست، در راستای بومی سازی مبارزه با تروریزم و تشریک تجارب، تشدید تلاش ها و تجدید تعهدات ملت های منطقه در این مسیر انجام داد.