روزهای ملی نباید به کارزار انتخاباتی بدل شوند
نگاه نو_ قرار است از صدمین سالگرد استرداد استقلال افغانستان به گونهی ویژه تجلیل شود. حکومت افغانستان ۱۳۲ برنامه را در ۳۴ ولایت افغانستان برای تجلیل از این روز روی دست گرفته است. برنامهریزی به گونهای است که در شماری از این برنامهها رییس جمهور غنی شخصاً حضور داشته باشد. بخشی از این برنامههای شامل افتتاح چند پروژه عمرانی است. در ۳۴ ولایت افغانستان والیهای ولایتها در رأس کمیسیونهای ولایتی برگزاری مراسم ۲۸ اسد قرار گرفتهاند. قرار است تصاویر بزرگی از رییس جمهور غنی در هر برنامه نصب شود. بخشی از یک مکتوب رسمی نیز که در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود، نشان از هزینه ۳۴۸ میلیونی حکومت برای تجلیل از این روز دارد. این برنامهها شک و تردیدها در مورد بدل شدن مراسمهای تجلیل از ۲۸ اسد به کارزار انتخاباتی به سود رییس جمهور غنی را بالا برده است.
حکومت وحدت ملی به رهبری رییس جمهور غنی در سال ۱۳۹۳ تشکیل شد. از آن زمان تا اکنون ۵ سال و اندی میگذرد، ولی در همه این مدت تجلیل از مراسم ۲۸ اسد محدود به ارگ ریاست جمهوری بوده است.
اختصاص ۳۴۸ میلیون افغانی برای برگزاری مراسم ۲۸ اسد، احتمال رخصتی ۸ روزه همزمان با این جشن، مأموریتهای ویژهای که به نهادهادی مختلف دولتی از جمله اداره امور ریاست جمهوری، وزارتخانهها، والایتها و شهرداریها سپرده شده و برنامههایی که حکومت برای افتتاح چند پروژه عمرانی روی دست گرفته است، همهی این موارد به ویژه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری نگاه منتقدان سیاسی حکومت رییس جمهور غنی را تغییر داده و بسیاری از آنها تأکید میکنند که مراسم ۲۸ اسد، بخشی از کارزار انتخاباتی به سود آقای غنی در انتخابات پیشرو خواهد بود.
علاوه بر این در بند ششم حکم رییس جمهور که در شبکههای اجتماعی درز کرده، توضیح داده شده است که وزارتخانهها و نهادهای مستقل بودجوی موظفاند تا در تطبیق برنامههای صدمین سالگرد استقلال کشور سهیم شده و در همآهنگی با دارالانشای مرکزی، امور محوله خود را به انجام رسانند. به گونهی مثال، وزارت تحصیلات عالی موظف شده است تا محافل مقالهنویسی را در رابطه به استقلال و پیامدهای آن دوره، در دانشگاهها دایر و استادان و دانشجویان ممتاز و خلاق را تشخیص و جهت تقدیر به ریاست جمهوری معرفی کند.
گفته میشود که ریاست جمهوری قرار است چندین برنامه برای اقشار مختلف در ارگ بگیرد و آنها را از ولایتها به کابل فرا بخواند.
علاوه بر برنامهریزیهای کلان در مرکز کشور، دارالانشاهای ولایتی نیز به ریاست والی هر ولایت و با همکاری شهرداری، شورای ولایتی و سایر نهادهای محلی و مردمی تشکیل گردیده است.
در ولایتها قرار است مراسمهای فرهنگی و اقتصادی نیز برگزار شود. در همه این مراسمها، قرار است تصاویر بزرگی از رییس جمهور غنی نصب گردند. تردیدی نیست که جای برگزاری مراسمی از این دست در افغانستان همواره خالی بوده است. به گونهی مثال در هرات قرار است هفته فرهنگ ثقافت اسلامی خواجه عبدالله انصاری با برنامههایی که شامل جشن موسیقی، برگزاری نمایشگاه و جشنهای مردمی، فرهنگی و ورزشی، نمایش توانمندیهای زنان هرات و یادبود از قهرمانان هرات خواهد بود، برگزار شود و در طول یک هفته هر روز با یک عنوان خاص با شرکت اقشار مختلف از جشن استقلال تجلیل گردد.
به نظر میرسد کسانی که به جشن ۲۸ اسد به عنوان کارزار انتخاباتی رییس جمهور نگاه میکنند، تا حدودی حق دارند. این سوال که چرا حکومت طی ۵ سال گذشته با چنین شوری تصمیم به برگزاری جشن ۲۸ اسد نداشت، سوالی جدی است.
چندی پیش شماری از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری، آقای غنی را متهم کردند که از آدرس قدرت به سود خود کمپین میکند. همین اتهام از سوی شاهحسین مرتضوی، معاون پیشین سخنگوی ریاست جمهوری، به آدرس نامزدان نیز وارد شد.
اگر این نگاه درست نیست، حکومت باید واضح سازد که هیچ برنامه کمپینی زیر نام بزرگداشت از ۲۸ اسد ندارد. حکومت باید اطمینان بدهد که ۳۴۸ میلیون افغانی را قرار نیست به سود کارزارهای انتخاباتی رییس جمهور غنی به مصرف برساند. در غیر آن، این شک و تردیدها همچنان باقی است و مردم درباره حکومت و عملکرد آن قضاوت خواهند کرد.
کمیسیون شکایات انتخاباتی میگوید که بر اساس قانون انتخابات، راهاندازی مبارزات انتخاباتی قبل یا پس از موعد تعیین شده، ضمن اینکه تخلف آشکار انتخاباتی محسوب میشود، مورد پیگرد قانونی نیز قرار میگیرد. این کمیسیون باید واضح سازد که جشن ۲۸ اسد تا چه پیمانه یک جشن ملی است و ارتباطی به کمپینهای انتخاباتی دارد یا نه.
کمیسیون شکایات انتخاباتی، نشر و پخش عکس توسط نامزدان یا هواخواهان آنان به بهانههای مختلف از قبیل برگزاری سیمینار، کنفرانس، انتقال پیام شرکتهای تجاری، پیامهای تبریکی عید و یا پیروزی ورزشکاران، حمایت از یک روند ملی یا غم شریکی با اشخاص را از تخلفات انتخاباتی خوانده و افزوده است که متخلفان مورد پیگیرد قرار میگیرند. هرچند این مورد تا اکنون عملی نشده است، اما ایجاد چنین طرحی بیتردید میتواند به بسیاری از جنجالهای انتخاباتی نقطه پایان بگذارد.
گذشتهی تجلیل از ۲۸ اسد در افغانستان
به دنبال کسب استقلال افغانستان از بریتانیا در سال ۱۹۱۹ میلادی از سوی شاه امانالله خان، خیابان روبهروی مسجد عیدگاه و عقب ورزشگاه غازی در مرکز کابل محل مخصوص برگزاری جشن استقلال افغانستان بود. در دهههای گذشته از سلطنت امانالله خان تا سلطنت خانواده نادرشاه و ظاهر شاه و از حکومت جمهوری محمدداوود تا حکومتهای متعلق به جریانهای خلق و پرچم و به دنبال آن حکومت طالبان، جشن استقلال افغانستان در همین محل برگزار میشد.