خلیلی: حلقاتی میخواستند به قضیه بهسود، جنبه فراافغانی بدهند
محمدکریم خلیلی، رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان و معاون پیشین ریاستجمهوری میگوید که حلقاتی در حکومت تلاش میکردند از قضیهی بهسود یک «بحران ملی» بسازند و حتا به آن جنبههای «فراافغانی» بدهند؛ اما باشندهگان بهسود با حوصلهمندی ثابت کردند که حکومت به دنبال «بهانهگیری» است. او تأکید میکند که مردم حامی نظام مردمسالار هستند و هیچ مشکلی با حکومت ندارند و همینطور هیچ فکر و برنامهای برای براندازی و یا جنگ با حکومت و نظام در سر ندارند.
آقای خلیلی به این باور است که مسعود اندرابی، وزیر پیشین امور داخله/کشور بهخاطر پذیرفتن یافتههای گزارش هیأت حقیقتیاب رویداد دهم دلو/بهمن در بهسود میدانوردک، از وظیفهاش سبکدوش شده است. آقای خلیلی این اظهارات را چاشت روز جمعه، بیستم حمل/فروردین در میان صدها نفر در ولسوالی بهسود ولایت میدانوردک مطرح کرد.
معاون پیشین ریاست جمهوری، با اشاره به حادثهی دهم دلو سال گذشته در بهسود گفت که ۱۱ تن از باشندهگان محل بر اثر تیراندازی مستقیم نیروهای امنیتی جان باختند؛ اما مسوولان امور در این باره صدای خود را نکشیدند. به باور آقای خلیلی، مسعود اندرابی، وزیر پیشین داخله با «همه اشتباهات و ضعفهایی» که داشت، پس از دریافت گزارش هیأت حقیقتیاب رویداد بهسود، اعتراف کرد که در این ولسوالی/شهرستان غیرنظامیان کشته شدهاند و مقصر اصلی اللهداد فدایی، فرمانده پیشین پولیس میدانوردک بوده است.
طبق گفتههای آقای خلیلی، اندرابی تصمیم گرفته بود بهعنوان وزیر داخله به بهسود سفر و از باشندهگان محل بهخاطر اتفاق افتادن این حادثه رسماً معذرتخواهی کند. همینطور بنا داشت تمام «شهدا را بهعنوان شهدای جمهوری» ثبت کند. اما به گفتهی آقای خلیلی، چند روز بعد، به «بهانه سقوط هلیکوپتر» هم وزیر داخله برکنار شد و هم حکومت نیروی سنگینی را به ولسوالی بهسود اعزام کرد.
آقای خلیلی در بخشی از سخنانش خطاب به حکومت گفت که هرچه زودتر نیروهای امنیتی اعزام شده به بهسود را از این ولسوالی خارج کند و نباید از نیروهای امنیتی بهعنوان ابزار سیاسی علیه مردم استفاده شود. خلیلی بهسود را یک منطقه «جنگزده» و «زخم خورده» یاد کرد و گفت، این دومین بار است که او در شرایط «بحرانی» وارد بهسود میشود.
خلیلی از کوچیها نیز یاد کرد و گفت زمانیکه معاون دوم ریاست جمهوری بود، بارها از رییس جمهور پیشین خواسته بود تا مشکل کوچی مطابق قانون اساسی بهگونه ریشهای حل شود. وی افزود که طرح او برای حل دایمی این معضل، دادن اسکان مشخص برای کوچیها بود؛ اما این تلاشهایش به نتیجه نرسید. به گفتهی آقای خلیلی، وقتی طرحش از سوی رییس جمهور وقت پذیرفته نشد، شخص خودش وارد بهسود شد تا از بروز فاجعه در آینده جلوگیری شود.
آقای خلیلی همچنان گفت که برای جلوگیری از حوادث اخیر بهسود «بسیار تلاش» کرد، اما این تلاشها نیز به جایی نرسید. آنطور که او توصیف کرد، از اتحادیه اروپا، زلمی خلیلزاد، عبدالله عبدالله، حامد کرزی، شورای امنیت ملی، مشاور سیاسی جنرال اسکات میلر و … خواسته شده بود که جلو فاجعه بهسود گرفته شود، اما هیچکدام این چهرهها و نهادها پاسخ روشن ندادند و سرانجام «حادثه خلق شد و ۱۱ نفر کشته شدند و ۳۹ نفر دیگر زخمی.» به باور آقای خلیلی، سرانجام وقتی این نیروها به بهسود رسیدند، همه کشورها و چهرهها «تماشاگر» بودند.
وی با انتقاد از دولت گفت، درحالیکه در گوشهگوشه کشور و ولسوالیها به دست طالبان سقوط میکند و به گفتهی او، در قندهار ۲۰۰ پاسگاه به طالبان تسلیم شدند و همینطور در روزهای اخیر یک هلیکوپتر سقوط داده شد، حکومت به هیچ یکی از این قضایا واکنشی مانند رویداد بهسود نشان نداد. بهعنوان نمونه از سقوط ولسوالی چرخ لوگر در «زادگاه رییس جمهور» یاد کرد؛ اما گفت که نسبت به این قضیه هیچگونه اعمال زور صورت نگرفت.
آقای خلیلی در بخشی از گفتههایش بیان داشت که عاملان رویداد بهسود، اکنون هم در پیشگاه ملی و هم در پیشگاه وجدان انسانی «شرمسار» هستند. او همینطور از جامعه جهانی انتقاد کرد و با «بیانصاف» خواندنِ شرکای بینالمللی دولت افغانستان گفت که هجوم بر بهسود، با امکانات همین کشورها صورت گرفته، اما در مقابل، جهان خاموشی اختیار کرده است.
رهبر حزب وحدت همچنان افزود که مردم میخواهند پروسه سرنوشتساز صلح به موفقیت برسد و مخالف هرگونه برنامهای میباشند که این روند را برهم بزند؛ اما به باور او، حکومت علاقهمند برنامههایی است که روند صلح را برهم بزند. خلیلی خطاب به حکومت گفت که رهبری حکومت باید متوجه حرکتهای «عاقبتنیاندیشانه» برخی افراد و ارگانهای دولتی باشد. او تأکید کرد که حضور نیروهای امنیتی در بهسود به مصلحت حکومت و مردم محل نیست و هرچه زودتر باید ساحه را ترک کنند.