اتهام نبندید، به تعهد صلح عمل کنید
پیام عیدی منسوب به ملا هبت‌الله، رهبر گروه طالبان به مناسبت فرا رسیدن عید فطر در زمانی به نشر می‌رسد که در یک ماه اخیر افغانستان خونین‌ترین جنگ‌ها را تجربه می‌کند. در حالی که در این پیام دم از بیهوده‌گی جنگ زده می‌شود؛ اما عملاً در شمار زیادی از ولایت‌های افغانستان جنگ ادامه دارد و طالبان برای گرفتن مراکز شماری از ولایت‌ها در حال انجام حملات‌اند.
پیشنهاد حکومت افغانستان برای آتش‌بس در ماه رمضان از جانب طالبان رد شد و طالبان دم از ادامه جنگ در ماه رمضان زدند.
در این پیام، از نقض توافق‌نامه دوحه به تأکید یادآوری و از پیامدهای آن هشدار داده می‌شود. چیزی که باید به آن اشاره شود، این است که هر چهار بند ضمانت و مکانیسم عدم استفاده از خاک افغانستان، جدول زمانی خروج، مذاکرات بین‌الافغانی و آتش‌بس جامع و دایمی که باید شامل آجندای مذاکرات بین‌الافغانی باشد، مانند زنجیری به هم پیوسته است. مذاکرات میان افغانی که در آن باید مسأله آتش‌بس مورد بحث قرار می‌گرفت، عملاً بی‌نتیجه پایان یافت. در حالی که امریکایی‌ها و نیروهای ائتلاف به رهبری ناتو عملاً خروج نیروهای‌شان را کلید زده و در حال ترک پایگاه‌های‌شان اند؛ اما از ادامه مذاکرات و آتش‌بس خبری نیست. اگر قرار آن بود که توافق‌نامه دوحه مطابق جدول زمان‌بندی آن عملی شود، باید تمام بندهای آن از جمله ادامه مذاکرات صلح و کاهش خشونت و آتش‌بس نیز عملی می‌شد. طالبان زمانی که از تغییر جدول زمانی خروج شکایت می‌کنند، باید این را در نظر داشته باشند که مذاکرات میان افغانی در دوحه نیز هرگز معطوف به نتایج نبوده است و خشونت‌ها از ماه فبروری سال گذشته تاکنون که بیش از یک‌سال می‌شود، هرگز کاهش نیافته است.
در این پیام، هم‌چنان گفته شده است که مطابق توافق‌نامه دوحه باید زندانیان باقی‌مانده طالبان رها شوند و نام رهبران‌شان نیز از لیست تعزیرات شورای امنیت سازمان ملل متحد و دولت امریکا خارج شود. این درحالی است که این دو مسأله در توافق‌نامه دوحه به پیش‌رفت در مذاکرات بین‌الافغانی مشروط شده است. در آن توافق‌نامه آمده است که در صورت پیش‌رفت در مذاکرات بین‌الافغانی تحریم‌ها از روی رهبری گروه طالبان برداشته می‌شود. سوالی که پیش می‌آید، این است که آیا در مذاکرات صلح پیش‌رفتی حاصل شده است؟
در این پیام دولت افغانستان به سبوتاژ روند سیاسی صلح متهم شده است؛ این درحالی است که نشست استانبول به علت عدم اشتراک طالبان برگزار نشد، هرچند در این پیام آمده است که طالبان در هر روندی باید پیش از پیش در جریان تمام جزئیات قرار داده شوند که تلویحاً اشاره به عدم اشراف‌شان از جزئیات مقدمات نشست استانبول دارد.
در این پیام از سازمان ملل متحد خواسته شده است تا بی‌طرفی‌اش را در مسایل افغانستان و به ویژه مسایلی مربوط به شیوه زنده‌گی و طرز فکر مردم حفظ کند؛ این در حالی است که پس از روی کار آمدن اداره بایدن مسأله صلح با طالبان کاملاً به لحاظ ماهوی دیگرگون شده و این اداره کشورهای قدرتمند جهان و منطقه و سازمان ملل متحد را به عنوان گرداننده‌گان اصلی روند صلح افغانستان متقاعد کرده است.
این بخش پیام با تلاش‌های جهان برای رسیدن به صلح زیر نظارت سازمان ملل متحد مغایرت دارد. در فصل جدید روند صلح افغانستان که قرار است در نشست استانبول آغاز شود و در این باره اجماع جهانی و منطقه‌ای نیز وجود دارد، قرار است گفت‌وگوها با نظارت سازمان ملل برگزار شود و تنها در آن صورت است که می‌توان به الزامی‌بودن فیصله‌های آن نشست باورمند شد.
هرچند در این پیام از جنگ به بدی یاد شده است؛ اما طالبان با حکومت افغانستان عملاً در جنگ‌اند و حکومت افغانستان می‌گوید که طالبان تلاش دارند تا شماری از ولایت‌های افغانستان را سقوط دهند.
هرچند طالبان مسوولیت شماری از حملات خون‌بار اخیر را نگرفته‌اند؛ اما در پی حمله با موتربمب و بمب کنارجاده‌ای، به مردم ملکی تلفات زیادی وارد شده است که سبب اصلی آن فضای جنگی است که ادامه یافته است و طرف‌های جنگ و به ویژه طالبان تاکنون به میز مذاکرات در نشست استانبول برنگشته و به درخواست حکومت به آتش‌بس وقعی نگذاشته‌اند.
در هلمند، قندهار، غزنی، فراه، بغلان و شمار زیادی از ولایت‌ها عملاً جنگ جریان دارد، بهتر است طالبان با پذیرش آتش‌بس و بازگشت به میز مذکره نیت‌شان درباره صلح را نشان بدهند و از کشتار بیش‌تر جلوگیری کنند.