یافته‌های یک نظرسنجی: بیش از ۸۰ درصد مردم در انتخابات شرکت می‌کنند
نگاه نو_ نتایج یک نظرسنجی تازه نشان می‌دهد که بیشتر شهروندان کشور علی‌رغم تهدیدات بلند امنیتی، در انتخابات ریاست جمهوری سال جاری شرکت می‌کنند. نظرسنجی مؤسسه «تحقیق و تحلیل اجتماعی افغانستان» نشان می‌دهد که ۸۱.۱ درصد مصاحبه‌شونده‌گان در انتخابات ریاست جمهوری امسال شرکت می‌کنند.
این نظرسنجی که تحت عنوان «دیدگاه عامه مردم در مورد انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۸» روز شنبه، بیست‌ودوم سرطان به نشر رسید، نشان می‌دهد که اکثر شهروندان کشور نسبت به برگزاری انتخابات باور دارند. این نظرسنجی که در مدت سه ماه انجام شده است، ۲ هزار و ۴۰۵ تن شرکت کرده‌اند. برای تهیه این نظرسنجی که در ۳۱ ولایت کشور انجام شده است، با اشتراک‌کننده‌گان از طریق تلفن در مورد «اشتراک و عدم اشتراک‌شان در انتخابات ریاست جمهوری» مصاحبه شده است. به این ترتیب شمار کسانی که در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند، ۷۸.۱ درصد مردان و ۲۱.۹ درصد دیگر آنان را زنان تشکیل می‌دهند. افزون بر این، نسیم سادات، رییس مؤسسه تحقیق و تحلیل اجتماعی افغانستان گفت که در این نظرسنجی، نماینده‌گانی از تمامی اقوام مشارکت داشته‌اند. براساس گفته‌های آقای سادات، در این نظرسنجی با ۳۸.۵ درصد تاجیک، ۳۶.۸ درصد پشتون، ۹.۴ درصد اوزبیک، ۷.۹ درصد هزار، ۲.۵ درصد ترک و ۴.۸ درصد سایر اقوام مصاحبه تلفنی انجام شده است. هم‌چنان سطح سواد اشتراک‌کننده‌گان در این نظرسنجی ۲۵.۲ درصد بی‌سواد، ۲۰ درصد ابتدایی، ۲۱.۷ درصد فارغان مکتب، ۱۱.۹ درصد دانش‌جویان دانشگاه، ۱۹.۴ درصد ماستر و ۱.۴ درصد داکتر عنوان شده است.
نکته حایز اهمیت در این نظرسنجی، روند مصاحبه با اشتراک‌کننده‌گان است. در این نظرسنجی، با مصاحبه‌شونده‌گان از طریق تلفن مصاحبه شده است. رییس مؤسسه تحقیق و تحلیل اجتماعی افغانستان گفت که آن‌ها یک برنامه هوشمند کمپیوتری را اختراع کرده‌اند. به سخن او، این برنامه شماره تماس از شبکه‌های مختلف را به شکل تصادفی تولید می‌کند. او تصریح کرد که این روند صد درصد تصادفی است. با این حال آقای سادات افزود که سطح اطمینان از بازده این برنامه ۹۵ درصد است. با این حال او تأکید کرد نتایجی را که این برنامه پیش‌کش می‌کند، قابل اطمینان است.
نتیجه این نظرسنجی در پاسخ این پرسش که «آیا شما در انتخابات شرکت می‌کنید؟» از این قرار است: «۸۱.۱ درصد گفته‌اند که شرکت می‌کنند، ۱۳.۶درصد شرکت نمی‌کنند، ۵.۳ درصد اشتراک‌کننده تصمیم نگرفته‌اند.» همین‌طور، این مصاحبه‌شونده‌گان در مورد پرسش دوم این نظرسنجی که «چرا در انتخابات شرکت نمی‌کنید؟» ۵۳.۲ درصد گفته‌اند که به شفافیت در انتخابات باور ندارند و به همین دلیل در انتخابات ریاست جمهوری سال جاری شرکت نمی‌کنند. ۱۶.۸ درصد دیگر از این مصاحبه‌شونده‌گان، نا‌امنی را دلیل عدم اشتراک‌شان به پروسه انتخابات عنوان کرده‌اند. هم‌چنان ۱۵.۹ درصد گفته‌اند که به دلیل نداشتن اسناد و یا تذکره تابعیت، در این انتخابات شرکت کرده نمی‌توانند.
در همین حال شماری از نهادهای ناظر بر انتخابات، تعداد مصاحبه‌شونده‌گان را اندک می‌دانند. یوسف رشید، رییس اجرایی نهاد آزاد و عادلانه افغانستان یا فیفا در صحبت با روزنامه ۸صبح گفت که تعداد مصاحبه‌شونده‌گان در مقایسه با تعداد رأی‌دهنده‌گان اندک است و این مصاحبه‌شونده‌گان از ۹ میلیون رأی‌دهنده نماینده‌گی نمی‌توانند.
از سوی دیگر، رییس اجرایی نهاد آزاد و عادلانه افغانستان یا فیفا، نشر این نظرسنجی از سوی مؤسسه تحقیقی و تحلیلی اجتماعی افغانستان را مثبت ارزیابی کرد. آقای رشید گفت که افزایش رقم اشتراک‌کننده‌گان در انتخابات، بیانگر آن است که اکثر شهروندان کشور به پروسه برگزاری انتخابات باور دارند. او اضافه کرد که اکنون شهروندان کشور از جنگ، خشونت و رسیدن به قدرت با زور اسلحه، نفرت دارند.
تعداد رأی‌دهنده‌گان در انتخابات ریاست جمهوری بیش از ۹ میلیون نفر اعلام شده است. مسوولان در کمیسیون مستقل انتخابات می‌گویند که شهروندان کشور به شکل قابل توجهی برای اشتراک در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرده‌اند. شیما علم سروش، معاون سخنگوی کمیسیون مستقل انتخابات، در صحبت با روزنامه ۸صبح گفت که در انتخابات پیش‌رو ۹.۶ میلیون نفر واجد شرایط رأی‌دهی نام‌نویسی کرده‌اند. به گفته او، از این میان ۳۰ درصد زن، ۳۵ درصد مرد و ۲ درصد کوچی (زن و مرد) برای اشتراک در پروسه انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرده‌اند. هم‌چنان این معاون سخنگوی کمیسیون مستقل انتخابات از تأمین شفافیت در انتخابات نیز سخن می‌زند. به گفته او، کمیسیون مستقل انتخابات در تلاش است تا اعتماد از دست رفته‌اش را دوباره به دست آورد. خانم سروش به شهروندان کشور اطمینان داد که این کمیسیون در برگزاری انتخابات عاری از تقلب متعهد است.
انتخابات ریاست جمهوری قرار است در ششم میزان امسال برگزار شود. برای این انتخابات، به شمول محمداشرف غنی و عبدالله عبدالله هژده نفر نامزد شده‌اند.