ناظران و نامزدان: رای بدون بایومتریک را نمی‌پذیریم
نگاه نو_ با آن‌که تنها یک روز دیگر به برگزاری انتخابات زمان باقی مانده است، شماری از نهادهای ناظر بر روند انتخابات و نامزدان انتخابات ریاست جمهوری از رای‌گیری به دو شیوه هشدار می‌دهند. این ناظران و نامزدان با اشاره به اشکالات دستگاههای انگشت‌نگاری در انتخابات پارلمانی سال گذشته، می‌گویند که اگر در این انتخابات این دستگاه‌ها از کار بیفتند و رای‌گیری بدون دستگاه انگشت‌نگاری صورت گیرد، رای بدون انگشت‌نگاری برای آنان قابل قبول نیست و باید باطل اعلام شود.
در انتخابات پارلمانی سال گذشته برای اولین بار از دستگاه انگشت‌نگاری به صورت آفلاین کار گرفته شد. شماری از این دستگاه‌ها در جریان رای‌دهی از کار افتادند و رای‌دهی بدون انگشت‌نگاری صورت گرفت. افزون بر این، شماری از کارمندان کمیسیون مستقل انتخابات با شیوه استفاده از این دستگاه‌ها آشنایی نداشتند. این کم‌کاری و رای‌گیری به دو شیوه، سبب بروز چالش و بحران در انتخابات پارلمانی سال گذشته شد.
اکنون نهادهای ناظر و نامزدان انتخابات ریاست جمهوری با توجه به این چالش‌ها می‌گویند که هرچند کمیسیون مستقل انتخابات از کارکرد این دستگاه‌ها اطمینان داده است، اما در صورت بروز چنین مشکلی، کمیسیون موضع روشن را در قبال آرای بدون بایومتریک ارایه نکرده است. از این رو آنان می‌گویند که رای بدون دستگاه انگشت‌نگاری، قابل قبول نیست.
یوسف رشید، رییس اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان یا «فیفا» در صحبت با روزنامه ۸صبح می‌گوید که کمیسیون مستقل انتخابات باید راهکارهایی را در رابطه به مشکلات تخنیکی دستگاههای انگشت‌نگاری روی دست داشته باشد. در صورتی که دستگاههای انگشت‌نگاری مانند انتخابات پارلمانی سال گذشته با مشکلات مواجه می‌شود، راهکاری را در نظر گیرد تا از بروز مشکلات جلوگیری شود. او می‌گوید هرچند کمیسیون مستقل انتخابات از کارکرد این دستگاه‌ها به نهادهای ناظر اطمینان داده و گفته است دستگاه‌هایی که برای انتخابات ریاست جمهوری خریداری شده است، با چنین مشکلی مواجه نخواهد شد. هم‌چنان در صورت بروز چنین مشکلی، کمیسیون دستگاههای ذخیره در اختیار دارد و از این دستگاه‌ها استفاده خواهد کرد.
با آن هم رییس اجرای بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان می‌گوید که نگران کارکرد این دستگاه‌ها است. او هشدار داد در صورتی که رای‌گیری بدون دستگاه انگشت‌نگاری صورت گیرد، انتخابات را به بحران خواهد کشید. آقای رشید در ادامه گفت که برای نهادهای ناظر بر روند انتخابات رای‌گیری بدون دستگاه انگشت‌نگاری و با دستگاه انگشت‌نگاری، قابل قبول نیست. او تشریح کرد که رای‌های دوگانه مشکلات زیادی را در شمارش آرا خلق می‌کند و آن را تابع خواسته‌های شخصی می‌سازد.
آقای رشید تأکید کرد که نهادهای ناظر بر شیوه استفاده از دستگاههای انگشت‌نگاری تأکید دارد. او گفت: «ما طرفدار شیوه‌ی بایومتریک هستیم. کمیسیون باید راه حل داشته باشد تا از یک شیوه که همانا بایومتریک است، استفاده کند.»
از سوی دیگر، آقای رشید از حاضر نشدن شماری از کارمندان کمیسیون در مراکزی که زیر تهدیدات بلند قرار دارند، ابراز نگرانی می‌کند. او می‌گوید شماری از کارمندان کمیسیون در شماری از مراکز و محلات رای‌دهی به دلیل تهدیدات امنیتی حاضر نمی‌شوند و حاضر نشدن آن‌ها پروسه انتخابات را با مشکل مواجه خواهد کرد. از این رو او از کمیسیون مستقل انتخابات خواست که برای رویارویی با چنین چالشی آماده باشد و راهکاری در نظر بگیرد.
محمدحکیم تورسن، نامزد انتخابات ریاست جمهوری پیش‌رو، نیز از کارکرد این دستگاه‌ها ابراز نگرانی می‌کند. او تأکید کرد، براساس توافقی که با کمیسیون انتخابات شده است، رای‌گیری باید با استفاده از دستگاه انگشت‌نگاری صورت گیرد و در صورتی که در روز انتخابات از این دستگاه‌ها به دلیل مشکلات تخنیکی استفاده نشود، رای بدون دستگاه انگشت‌نگاری برای‌شان قابل قبول نیست.
سرور مرکزی مصون نیست
عارف کیانی، سخنگوی دسته انتخاباتی «امنیت و عدالت» به رهبری رحمت‌الله نبیل، می‌گوید علی‌رغم این‌که کمیسیون مستقل انتخابات استفاده از دستگاههای انگشت‌نگاری در انتخابات پیش‌رو را ملاک قرار داده، اما تا کنون مشخص نکرده است که ملاک اعتباردهی از این دستگاه‌ها چیست. او تصریح کرد که اگر در انتخابات پیش‌رو از رای بدون انگشت‌نگاری استفاده شود، برای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری ملاک اعتبار نیست و از نظر آنان باطل است. او هشدار داد، در صورتی که جلو تقلب در انتخابات پیش‌رو گرفته نشود، وضعیت اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و امنیتی کشور به سوی بحران سوق داده خواهد شد.
از سوی دیگر آقای کیانی از کمیسیون مستقل انتخابات انتقاد می‌کند که به میزان نیاز انتخاباتی خریداری نکرده است. او می‌گوید دستگاههای انگشت‌نگاری که توسط این کمیسیون خریداری شده است، پاسخگوی نیازهای انتخابات نیست. هم‌چنان او می‌گوید نرم‌افزارهایی که در این دستگاه‌ها نصب شده، غیرمعیاری است. افزون بر این، آقای کیانی در ادامه از امنیت سرور مرکزی نیز ابراز نگرانی کرد. او گفت که هیچ تضمینی در مورد امنیت سرور مرکزی وجود ندارد.
در عین حال آقای کیانی کمیسیون مستقل انتخابات را به مهندسی انتخابات متهم کرد. آقای کیانی گفت که کمیسیون در صدد خلق فاجعه است. به سخن او، کمیسیون انتخابات تا کنون باید بیش از ۶۰ هزار کارمند موقت به ویژه کارمندان زن را استخدام می‌کرد، اما موفق به استخدام این کارمندان نشده است.
کمیسیون انتخابات: رای بدون بایومتریک را باطل اعلام می‌کنیم
در همین حال کمیسیون مستقل انتخابات در واکنش به این نگرانی‌ها می‌گوید که این کمیسیون با تجربه از دور قبل انتخابات، آرای بدون دستگاه انگشت‌نگاری را مردود اعلام می‌کند.
میرزامحمد حق‌پرست، یک تن از سخنگویان کمیسیون مستقل انتخابات، گفت که براساس فیصله کمیسیون مستقل انتخابات، ارای بدون بایومتریک مدار اعتبار نیست. او گفت که در انتخابات پارلمانی سال گذشته شماری از اشخاص عمداً دستگاههای انگشت‌نگاری را خراب کرده بودند تا زمینه تقلب را فراهم کنند، اکنون کمیسیون با درک این موضوع برای جلوگیری از تقلب فیصله کرده است که در مراکز و محلاتی که بدون دستگاه انگشت‌نگاری رای‌گیری صورت می‌گیرد، آن آرا را مردود و باطل اعلام کند.
از سوی دیگر او گفت که کمیسیون مستقل انتخابات به دلیل احتمال خراب شدن دستگاه‌ها انگشت‌نگاری، دستگاههای اضافه را برای تمامی مراکز در نظر گرفته است تا در صورت خراب شدن دستگاه، از آن‌ها استفاده کنند. او امنیت این دستگاه‌ها را قناعت‌بخش توصیف کرد و گفت که در این دستگاه‌ها آخرین ورژن نرم‌افزار نصب شده است.
گفتنی است که دستگاههای جدید انگشت‌نگاری که قرار است در انتخابات پیش‌رو استفاده شود، شامل پاوربانک، پرنتر، کیبل و اس‌دی کارت یا کارت حافظه است. هم‌چنان این دستگاه‌ها دارای یک سیم‌کارت است و هر سیم‌کارت یک جی‌بی انترنت دارد که در روز انتخابات فهرست نتایج را به سرور انتقال می‌دهد.
کار استخدام کارمندان ۹۵ درصد تکمیل شده است
از سوی دیگر آقای حق‌پرست از تکمیل شدن روند استخدام کارمندان موقت این کمیسیون نیز خبر می‌دهد. او می‌گوید که این روند به زودی تکمیل می‌شود و تا کنون بیش از ۹۵ درصد کار استخدام تکمیل شده است. او افزود که یگانه مشکل فراروی این روند، استخدام کارمندان زن است. به گفته او، کمیسیون نتوانسته است برای شماری از مراکز رای‌دهی کارمند زن استخدام کند. براساس معلومات کمیسیون مستقل انتخابات، از جمله ۱۱هزار محل رای‌دهی، این کمیسیون موفق نشده است که برای ۱ هزار و ۴۵۰ محل آن کارمند زن استخدام کند.
با این حال آقای حق‌پرست تصریح کرد که کمیسیون مستقل انتخابات از پلان دومش برای این مراکز کار می‌گیرد. به گفته او، این کمیسیون افراد کهن‌سال و ملا امامان مساجد را برای مراکز زنانه استخدام کرده است.
قرار است مطابق به تقویم انتخابات روز شنبه، ششم میزان، انتخابات ریاست جمهوری در سراسر کشور برگزار شود. در این انتخابات ۳۹ هزار و ۵۴۴ دستگاه انگشت‌نگاری به کار گرفته می‌شود. این دستگاه‌ها از یک شرکت آلمانی به نام «درمالوگ» خریداری شده است.