مصلای هرات؛ از تلاش برای ثبت در یونسکو تا محل تجمع معتادان

پای مناره‌های هرات که بیش‌تر به مصلای هرات مشهور است، به محل تجمع معتادان مواد مخدر تبدیل شده است.

نگاه نو_ دیروز شماری از باشنده‌گانی که خانه‌های‌شان در این منطقه موقعیت دارد، دست به تجمع اعتراضی زدند. آن‌ها می‌گویند که از حضور گسترده معتادان در این منطقه به ستوه آمده‌اند و دولت باید برای جمع‌آوری آنان از این منطقه اقدام جدی و عملی کند.

هم‌زمان، برخی از چهره‌های فرهنگی در هرات می‌گویند که عظمت آبدات تاریخی مصلای هرات، به ‌دلیل حضور گسترده معتادان، زیر سوال قرار گرفته است.

عبدالعزیز از ساکنان محل می‌گوید که بیش‌ترین سرقت‌ها و بی‌نظمی اجتماعی در همین منطقه و در پی حضور گسترده معتادان مواد مخدر صورت می‌گیرد.

برآورد می‌شود که بیش از ۵۰۰ معتاد در این منطقه به سر می‌برند.

شماری از باشنده‌گان هرات می‌گویند که دزدی‌های کوچک عمدتاً توسط معتادان خیابانی انجام می‌پذیرد. محمد‌حکیم، از باشنده‌گان منطقه مصلای هرات می‌گوید که معتادان خیابانی گاهی کیسه برنج و گاه حتا جارو را از درب دکانش دزدیده‌اند.

اما آن‌چه که موجب نگرانی به ویژه نگرانی فرهنگیان در هرات شده است، حضور پر‌رنگ معتادان در مصلای هرات است.

نقیب آروین، از فرهنگیان هرات، تأکید دارد که مناره‌های تاریخی هرات، باروی شهر و منطقه تاریخی سلطان‌آقا، دست‌کم این سه مکان تاریخی و مذهبی هرات محل حضور هزاران معتادی شده است که روز و شب خود را می‌گذرانند. به گفته آقای آروین، آنان زمین را به قدر حضور چند معتاد گود می‌کنند و در این گودی‌های به هم پیوسته گروه‌گروه در حال مصرف مواد مخدر‌اند.

مصلای هرات سال‌ها است که نامزد ثبت فهرست میراث‌های فرهنگی است.

هرات ولایتی است که بعد از کابل بیش‌ترین افراد معتاد به مواد مخدر را در خود جای داده است.

طبق معلومات ارایه‌شده، بیش از ۷۰ هزار معتاد در هرات زنده‌گی می‌کنند. اعتیاد با ابعاد وسیعش در هرات روز‌به‌روز بیش‌تر می‌شود و یکی از دلایل آن، به باور کارشناسان، مهاجرت و مسافرت به کشور‌های همسایه است. برخی مهاجرانی که به کشور باز می‌گردند، معتاد هستند.

به گفته ابراهیم محمدی، جامعه‌شناس‌، کار زیاد در خارج از کشور و نبود خانواده و پناه‌گاه، باعث اعتیاد جوانان شده است و در داخل کشور نیز بیکاری و مشکلات مختلف اجتماعی طیف زیادی از مردم را به سوی مواد مخدر کشانده است.

مسوولان اداره مبارزه با مواد مخدر در هرات می‌گویند که این ولایت ۷۰ هزار معتاد دارد. به گفته سید‌محمد سادات، سرپرست این نهاد، یک سروی در سال ۲۰۰۵ میلادی نشان داد که در آن زمان دست‌کم ۴۵۰۰۰ معتاد در این ولایت به سر می‌بردند.

تقریباً روزی نیست که معتادی از دست مردم به شدت لت‌وکوب نشود. بیش‌تر معتادانی که توسط مردم لت‌وکوب می‌شوند، معتادان خیابانی هستند که برای پیدا کردن هزینه مصرف مواد مخدر، هر‌از‌گاهی دست به دزدی می‌زنند. در ماه‌های اخیر خبرهای متعددی از حضور شبانه معتادان در داخل خانه‌ها و دزدیدن موبایل‌های‌شان نشر شده است.

حامیان میراث‌های فرهنگی می‌گویند که در صورت تداوم این وضعیت، مناره‌های هرات در خطر نابودی قرار خواهند گرفت.