سایه کشمکش‌های انتخاباتی بر اقتصاد؛ پنجاه روز از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری می‌گذرد

نگاه نو_ به درازا کشیدن اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری دادوسُتد بازار را با رکود مواجه کرده است. فروشنده‌گان مواد ارتزاقی و ساختمانی می‌گویند، میزان کار و فروش‌شان تا حد قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته است. هم‌چنان مسوولان اتاق‌های تجارت و سرمایه‌گذاری بر اساس آمارهای ثبت شده می‌گویند، کاهش حدود ۵۰ درصدی میزان اقلام صادراتی و وارداتی سبب نگرانی شماری از سرمایه‌گذاران داخلی شده است.

ذبیح‌الله از عمده‌فروشان مواد ارتزاقی در مندوی کابل می‌گوید، با آن‌که مواد ارتزاقی از نیازهای اساسی شهروندان است، اما در دو ماه اخیر فروشش در مقایسه به گذشته، ۴۰ درصد کاهش یافته است. این عمده‌فروش مواد ارتزاقی می‌افزاید که دخل روزانه‌اش کم‌تر از ۳۰ هزار افغانی است؛ در حالی که به گفته او، پیش از انتخابات روزانه بیش از ۵۰ هزار افغانی فروش داشته است.

هم‌چنان احسام‌الدین نظامی، فروشنده مواد تعمیراتی در منطقه شهرنو کابل است. او می‌گوید، برگزاری انتخابات، فروش مواد ساختمانی را «به صفر» رسانده است. زیرا به سخن او، پروژه‌های بزرگ ساختمانی به دلیل احتمال بحرانی شدن انتخابات ریاست جمهوری متوقف شده‌اند.

هم‌چنان احسام‌الدین نظامی، فروشنده مواد تعمیراتی در منطقه شهرنو کابل است. او می‌گوید، برگزاری انتخابات، فروش مواد ساختمانی را «به صفر» رسانده است؛ زیرا به سخن او، پروژه‌های بزرگ ساختمانی به دلیل احتمال بحرانی شدن انتخابات ریاست جمهوری متوقف شده‌اند.

با این همه، مسوولان اتاق‌های تجارت و سرمایه‌گذاری می‌گویند، به درازا کشیدن سرنوشت انتخابات همه عرصه‌های اقتصادی کشور را با رکود مواجه کرده است. آذرخش حافظی، عضو هیات مدیره اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری روز دوشنبه، ۲۶ عقرب در صحبت با روزنامه ۸صبح گفت، بر اساس ارقام و آماری که نزد اتاق‌های تجارت و سرمایه‌گذاری ثبت است، میزان صادرات کشور تا ۵۰ درصد کاهش یافته است. آقای حافظی افزود، در جریان سال مالی گذشته حدود ۲۵۵ هزار تن میوه تازه به پاکستان صادر شده است، اما اکنون که سال مالی رو به پایان است، تنها ۱۲۸ هزار تن میوه به این کشور صادر شده است. این عضو هیات مدیره اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری کشور، هم‌چنان خاطرنشان می‌سازد که آمارهای ثبت شده نشان می‌دهد که در سال مالی جاری تنها ۳۰۷ هزار تن سبزیجات به پاکستان صادر شده است؛ در حالی که به سخن او، در سال گذشته مالی، میزان صادرات سبزیجات افغانستان به پاکستان دو برابر امسال بوده است.

مسوولان اتاق‌های تجارت و سرمایه‌گذاری دلیل کاهش میزان صادرات در کشور را کشمکش‌های انتخاباتی عنوان می‌کنند و می‌گویند، به درازا کشیدن اعلام نتایج انتخابات پارلمانی سال گذشته و روشن نبودن سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری کنونی سبب دل‌سردی برخی از متشبثان سکتور خصوصی شده است. آنان هم‌چنان می‌گویند، در صورتی که کشمکش‌های انتخاباتی زودتر حل شود، پروژه‌های بزرگ اقتصادی رونق خواهد گرفت که در نتیجه آن وضعیت بازار دوباره به حالت عادی برخواهد گشت.

مسوولان وزارت مالیه با آن‌که کاهش در میزان اقلام صادراتی کشور را تایید می‌کنند و این کاهش را با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نسبت می‌دهند، اما می‌گویند درصدی کاهش در میزان صادرات و واردات که به میان آمده است، قابل نگرانی نیست. شمروزخان مسجدی،‌ سخنگوی وزارت مالیه در صحبت با روزنامه ۸صبح گفت، از آغاز روند انتخابات ریاست جمهوری تا کنون تردد لاری‌های اموال صادراتی به کشور حدود ۵.۴ درصد کاهش یافته است. به سخن او، «کاهش تردد» سبب شده است که تا کنون حدود سه میلیارد افغانی میزان محصول گمرکی کاهش یابد. آقای مسجدی هم‌چنان از کاهش میزان اموال وارداتی به کشور خبر داد، اما خاطرنشان ساخت که کاهش در واردات کشور نگران‌کننده نیست؛ زیرا به گفته او میزان کاهش اقلام وارداتی به کشور کم‌تر از یک درصد است.

فروشنده‌گان و مسوولان اتاق‌های تجارت و سرمایه‌گذاری کشور در حالی رونق دادوسُتد بازار را رو به رکود عنوان می‌کنند که نزدیک به دو ماه از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری می‌گذرد، اما کمیسیون مستقل انتخابات نتوانسته تا این دم، نتیجه ابتدایی انتخابات را اعلام کند. انتخابات ریاست جمهوری حدود ۵۰ روز پیش در ششم میزان برای یک روز در سطح کشور برگزار شد. طبق تقویم اعلام شده از سوی کمیسیون مستقل انتخابات، قرار بود نتیجه ابتدایی این انتخابات در ۲۷ میزان و نتیجه نهایی آن شانزدهم عقرب اعلام شود. کمیسیون مستقل انتخابات اما با نقض این تقویم از شهروندان عذرخواهی کرد و گفت، نتیجه ابتدایی انتخابات ریاست جمهوری در ۲۳ عقرب اعلام خواهد شد. اکنون اما که پنج روز از این وعده رییس کمیسیون مستقل انتخابات می‌گذرد، هنوز هم روشن نیست که نتیجه ابتدایی انتخابات ریاست جمهوری چه زمانی اعلام خواهد شد.

این نخستین باری نیست که مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات در اعلام نتایج انتخابات با چالش مواجه شده‌اند، از این پیش نتیجه انتخابات ریاست جمهوری دوره گذشته که در سال ۱۳۹۳ برگزار شد، نزدیک به یک‌ونیم سال زمان گرفت که در نتیجه آن حکومت وحدت ملی به میان آمد. هم‌چنان انتخابات پارلمانی سال گذشته در ۲۷ و ۲۸ میزان در ۳۲ ولایت کشور برگزار شد. این انتخابات در ولایت قندهار با یک هفته تاخیر در پنج عقرب سال گذشته برگزار شد، اما زمان برگزاری انتخابات پارلمانی در ولایت غزنی تاکنون روشن نشده است. برگزاری انتخابات‌ ریاست جمهوری و پارلمانی در کشور از یک‌سو پرهزینه و از سوی دیگر اعلام و پذیرش نتیجه آن همواره با کشمکش‌های فراوان همراه بوده است. هم‌چنان رونق بازار تا روشن شدن نتیجه انتخابات‌ها متزلزل می‌باشد.