دلیل افزایش قیمت و کم‌بود دوا در هرات چیست؟
یافته‌های نشان می‌دهد، بهای دوا در هرات، از زمان همه‌گیری کرونا، چندین برابر افزایش یافته و برخی دواها در بازار وجود ندارد. شماری از فروشنده‌گان دوا ادعا دارند، احتکار ادویه‌ی مرتبط با کرونا، توسط شرکت‌های بزرگ، سبب افزایش قیمت‌ها شده است.
ریاست صحت عامه/بهداشت و «اتحادیه خدمات دوایی» هرات، می‌پذیرند که بهای برخی دواها در بازار بلند رفته و برخی دواها نیز کم‌یاب شده است، اما اتحادیه خدمات دوایی، احتکار دوا و تجهیزات پزشکی را رد می‌کند.
مقام‌های صحی هرات، از برخورد با برخی دواخانه‌ها به دلیل گران‌فروشی خبر می‌دهند. کم‌بود دوا، توقف واردات از بیرون کشور و افزایش تقاضا برای خرید دواهای مرتبط با کرونا، علت‌های اساسی افزایش قیمت‌ها عنوان می‌شود.
شورای ولایتی هرات، خواهان پی‌گیری جدی مسأله از سوی نهادهای مسوول است و هشدار می‌دهد، اگر احتکار دوا از سوی بازرگانان ثابت شود، عاملانش باید به سارنوالی معرفی شوند.
دلیل افزایش قیمت چیست؟
به دنبال همه‌گیری ویروس کرونا و افزایش تقاضا برای خرید دوا و تجهیزات پزشکی در هرات، بهای دواهای مرتبط با کرونا، سیروم، تابلیت، پیچ‌کاری‌های تقویتی و «ویتامین‌ها» چندین برابر افزایش یافته یا در مواردی اصلاً پیدا نمی‌شود.
برخی فروشنده‌گان دوا، با خودداری از ذکر نام‌شان ادعا دارند که شماری از شرکت‌های بزرگ واردکننده با احتکار محموله‌های بزرگ دوا، سبب افزایش قیمت و نایاب شدن دواهای مرتبط با کرونا، در هرات شده‌اند.
عبدالکریم شیرزاد، رییس اتحادیه خدمات دوایی زون غرب، گفت کم‌یاب شدن و افزایش قیمت برخی دواهای مرتبط با کرونا، و انواع سیروم و «ویتامین‌ها» را می‌پذیرد، اما احتکار از سوی بازرگانان را، بی‌اساس می‌داند.
به گفته‌ی او، بسته شدن مرز پاکستان، توقف واردات و نفروختن دوا از سوی کشورهای منبع، افزایش تقاضا به دنبال همه‌گیری کرونا و تمام شدن ذخیره‌های شرکت‌ها، عوامل افزایش قیمت و کم‌بود دوا در بازار است.
آقای شیرزاد می‌افزاید، بخش بزرگی از ذخیره‌های دوا، طی روزهای گذشته در هرات مصرف شد و ممکن است در روزهای آینده، مشکل کم‌بود دوا و افزایش قیمت‌ها، بحران بزرگی ایجاد کند.
میوند آرمان، مسوول یکی از شرکت‌های فروش دوا در هرات، ادعا دارد افزون بر افزایش بهای دوا در عمدهفروشیها، دواخانه‌ها نیز قیمت‌ها را افزایش داده‌اند و این امر سبب کم‌یاب شدن دارو شده است.
کدام داروها کم‌یاب و گران شده؟
یافته‌ها نشان می‌دهد، طی روزهای اخیر برخی دواهای مرتبط با کرونا و دواهای تقویت‌کننده و ویتامین‌ها، در هرات، بهای‌شان چندین برابر افزایش یافته یا کم‌یاب شده است.
یک منبع معتبر که از ذکر نامش خودداری می‌کند، فهرستی از دواهای گران و کم‌یاب شده در هرات را، در اختیار ۸صبح قرار داده است. بر این اساس، بهای برخی دواها از ۲۵۰ به سه هزار افغانی، افزایش یافته است.
از دید برخی از اعضای شورای ولایتی هرات، حکومت در نظارت از بازار و کنترل قیمت‌ها ناکام است و باید هرچه زودتر، به مشکلات عرضه و تقاضای دوا و تجهیزات پزشکی، رسیده‌گی کند. داکتر مهدی حدید، عضو شورای ولایتی هرات، احتکار و گران‌فروشی برخی بازرگانان سودجو را «شرم‌آور» می‌داند و از حکومت می‌خواهد، اگر احتکار ی قیمت دوا در بازار مشاهده شد، عاملانش را به سارنوالی معرفی کند و باید با آنان برخورد جدی شود.
سودجویان با جان مردم بازی نکنند
مسوولان ریاست صحت عامه هرات، می‌پذیرند که طی روزهای اخیر بهای دواهای مرتبط با بیماری کووید-۱۹ در این ولایت افزایش یافته و در برخی موارد، دواهای پُرمصرف مثل انواع سیروم و تابلیت‌های ویتامین، در عمدهفروشیها و دواخانه‌ها کم‌یاب شده است.
محمدرفیق شیرزی، سخنگوی این نهاد، در گفت‌وگو با ۸صبح می‌گوید تیم‌های بررسی صحت عامه، بازار را کنترل می‌کنند و تا کنون ۱۰ مورد خلاف‌ورزی و گران‌فروشی دوا، از سوی دواخانه‌ها ثبت و با عاملانش برخورد شده است.
به گفته‌ی او، ریاست صحت عامه، در نشست مشترکی با اتحادیه‌ی خدمات دوایی هرات، از بازرگانان خواست دواهای مرتبط با کرونا را در شرایط حساس کنونی، با ۱۰ درصد سود بفروشند و از احتکار، گران‌فروشی و سودجویی در مراکز فروش عمده و دواخانه‌ها، جلوگیری کنند.
از جانب دیگر، اتحادیه خدمات دوایی هرات، جریمه و برخورد با دوافروشان را، راه‌کار مناسبی برای حل معضل موجود نمی‌داند و از حکومت می‌خواهد، روند واردات دوا از گمرک‌های کشور را آسان سازد و اجازه دهد محموله‌های دوا از گمرک‌های مرزی زودتر ترخیص شود.
ریاست صحت عامه باور دارد، سودجویی برخی شرکت‌ها و تجارت با جان مردم در اوضاع دشوار کنونی که نیاز بیش‌تری به دوا و تجهیزات پزشکی محسوس است، قابل پذیرش نیست و شرکت‌ها باید در هم‌آهنگی با حکومت، مانع افزایش قیمت و کم‌بود دوا در بازار شوند.
طی روزهای اخیر، با افزایش شمار بیماران کووید-۱۹ به نزدیک به چهار هزار تن و مرگ حدود ۱۵ بیمار مشکوک در ۲۴ ساعت، تقاضا برای دواهای مرتبط با کرونا در هرات افزایش چشم‌گیری یافته و حتا در برخی دواخانه‌ها، دوایی برای فروش وجود ندارد.