تغییر ایدئولوژی طالبان نسبت به زنان/ تعیین سرنوشت نظامیان آمریکایی
مذاكرات طالبان در دوحه به قوت خود باقي است، اما آنچه كه آن را از دوره هاي قبل متمايز كرده است حضور فعالان زن و شنيدن دغدغه هاي آنان است.
نگاه نو_ به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین،هفته گذشته ذبیح الله مجاهد’، سخنگوی طالبان در گفت وگوی تلفنی به خبرگزاری رویترز گفت، شماری از اعضای هیئت طالبان در نشست دوحه قطر، زن هستند که هیچ ارتباط خویشاوندی با اعضای بلندپایه طالبان ندارند. این زنان، افراد معمولی از داخل و خارج افغانستان، حامیان و بخشی از مبارزات برقراری امارات اسلامی هستند.
پس از گذشت انتشار این خبر امروز نیز اخباری منتشر شد مبنی بر دیدار نمایندگان طالبان با هیئتی از افغانهای مستقل از جمله چند زن ، این دیدار فرصتی شد تا زنان افغان از نگرانیهای خود درباره دیدگاه این گروه درباره زنان بگویند. اگرچه طالبان نظرات خود را درباره حقوق زنان به صراحت بیان نکرده و تنها به ذکر این نکته که “اسلام زنان را محترم میشمارد” بسنده کردند، اما گفته شده این دیدار نتیجهای مثبت داشته است.
روز شنبه حدود ۲۰ مهاجر افغان که از اروپا و آمریکا میآمدند با مقامات طالبان در دوحه دیدار کردند و سه زن نیز در میان این مهاجران حضور داشتهاند. به گفته این افراد، صحبتهای آنان با شیرمحمد عباس استانکزی، رییس هیئت مذاکرهکننده طالبان و حدود ۱۰ تن از دیگر نمایندگان این گروه بیش از شش ساعت به طول انجامید.
ایسنا به نقل از روزنامه واشنگتن پست در گزارشی که درباره این دیدار منتشر کرده، نوشته است: نتیجه یا دستکم احساس حاصل از این دیدار به طرز غیرمنتظرهای مثبت بود. چندین تن از افراد حاضر در این نشست گفتهاند که در گفتگوهای صورت گرفته در این دیدار جزییات زیادی مطرح نشد اما به نظر میرسید که نمایندگان طالبان تمایل داشتند مسائل مهم را برای افغانها شرح دهند و گفتگویی را که میتواند به پایان درگیری در افغانستان بینجامد، حفظ کنند.
مسعوده سلطان، فعال افغان-آمریکایی و یکی از اعضای سازمان غیردولتی “زنان برای زنان افغان” که در واشنگتن و کابل دفاتری دارد، اظهار کرد: این دیدار دری را برای گفتگو باز کرد.
مسعوده سلطان اظهار کرد، هیئت مذاکره کننده افغانستان به نهاد او اجازه نداده که در مذاکرات رسمی شرکت کند اما او به هر حال خود را به دوحه رسانده است.
به گفته او، مقامات طالبان در این دیدار رفتاری “گرم و صمیمانه” داشته و “خواستار صلح بودهاند و از شکست مذاکرات ابراز تاسف کردهاند”.
نشست رسمی مقامات افغانستان و طالبان پس از آن لغو شد که برگزارکنندگان قطری و دو طرف مذاکره در زمینه تعداد اعضای هیئت کابل به توافق نرسیدند.
خانم سلطان خاطرنشان کرد که مقامات طالبان دیدگاه خود را درباره مساله حقوق زنان ابراز نکردند و تنها گفتند که “اسلام زنان را محترم میشمارد”؛ موضعی مبهم که این گروه افراطی پیش از این نیز ابراز کرده است. بسیاری از زنان افغان ابراز نگرانی کردهاند که طالبان در صورت بازگشت به قدرت، حقوق زنان را محدود خواهد کرد.
این فعال حقوق بشر اظهار کرد: میدانم که برخی خواهند گفت ما برای دیدار با طالبان بیتجربه بودیم اما آنان توصیه ما را خواستار شدند و گفتند مرتکب اشتباهاتی شدهاند و حالا برای دستیابی به صلح جدی هستند. آنان بیش از شش ساعت با ما صحبت کردند. اگر با آنان وارد گفتگو نشویم، همان جنگی را که ۱۷ سال در آن به سر بردهایم، ادامه خواهیم داد.
خاتول مومند، یک معلم زاده افغانستان که حالا در نروژ زندگی میکند، دیگر زنی است که در این دیدار حضور داشته است. او پیش از دیدار با مقامات طالبان گفت: حضور ما در اینجا نشانگر چیزهای زیادی است. به ما گفته شده که طالبان تغییر کرده و آنان تنها برای جنبه نمادین ماجرا خواستار حضور زنان نیستند، بلکه میخواهند زنان در جامعه نقشی داشته باشند اما هنوز برای قضاوت خیلی زود است.
چندین تن از مردانی که برای شرکت در این نشست لغو شده از کشورهای غربی به دوحه آمدند و با مقامات طالبان دیدار کردند، اعضای یک جنبش بینالمللی برای صلح افغانستان هستند. آنان دولت افغانستان را به منحرف کردن مذاکرات از مسیر اصلی خود متهم میکنند و میگویند این دولت نقش بسیار بزرگی به رهبران شبهنظامی داده که با طالبان جنگیدهاند.
داوود عظیمی که در آلمان یک مشاور تکنولوژی است و برای دیدار با مقامات طالبان به دوحه رفته بود، اظهار کرد: برای به دست آمدن صلح در افغانستان باید وابستگی مرسوم به سران جنگ در زمینه تشکیل ائتلاف حکومتی و اطمینان یافتن از ثبات پایان یابد. اکثریت خاموش افغانستان که مهاجران هستند و بدون پول، سلاح یا نماینده دولتی در خارج از این کشور زندگی میکنند باید فضایی در دست داشته باشند تا صدایشان را به گوش طرفها برسانند.
یک سخنگوی اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان روز یکشنبه گفت، دولت این کشور نظری درباره این گفتگوی خصوصی ندارد و شرکتکنندگان در این دیدار “به خواست خود در آنجا حاضر شدهاند و حق دارند کاری که میخواهند را انجام دهند”.
به گفته این سخنگو، دولت افغانستان امیدوار است که مذاکره لغو شده، احیا شود اما خواستار برگزاری آن در ازبکستان است زیرا برگزارکنندگان دوحه به فهرست نمایندگان افغانستان احترام نمیگذارند. طالبان در دوحه یک دفتر سیاسی دارد و مذاکرات صلح میان نمایندگان این گروه و مقامات آمریکا در همین دفتر برگزار شدهاند.
نشست مقامات افغانستان و طالبان که قرار بود روز جمعه برگزار شود، پس از آن لغو شد که مقامات طالبان با هیئت ۲۵۰ نفره کابل که آن را با لفظ “عروسی افغان” به سخره گرفتند، مخالفت کردند. طالبان دولت غنی را به رسمیت نمیشناسد و رهبران آن تاکید دارند که هر یک از مقامات حاضر در هیئت افغانستان تنها از جانب خود صحبت میکنند.
تمرکز دور بعدی مذاکرات با آمریکا بر خروج نیروهای خارجی است/با آمریکا توافق کردهایم
همچنین در ادامه اخبار مذاکرات، سخنگوی سیاسی طالبان افغانستان در مصاحبهای گفت، دور بعدی مذاکرات میان طالبان و آمریکا قرار است بر چارچوب زمانی برای خارج شدن همه نیروهای خارجی از افغانستان متمرکز باشد.
سهیل شاهین، سخنگوی طالبان افغانستان در مصاحبهای با خبرگزاری فرانسه گفت، مذاکرات قبلی این گروه شبهنظامی با واشنگتن منجر به این شد که دو طرف بر خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان توافق کنند و دو طرف به دنبال تعیین جزئیات مربوط به این مساله هستند.
سهیل شاهین این مصاحبه را از محل شهر دوحه پایتخت قطر، جایی که دفتر سیاسی طالبان در آن قرار داشته، انجام داد. او گفت: ما در آخرین دور مذاکراتمان با طرف آمریکایی با آنها بر سر خروج همه نیروهای خارجی از افغانستان توافق کردیم.
او در ادامه اظهار کرد: طالبان نیز در ازای این خروج متعهد شده نگذارد گروههای تروریستی از افغانستان به عنوان یک پناهگاه امن و یا برای اجرای حملات علیه کشورهای دیگر استفاده کنند.
شاهین افزود: با این حال هنوز یک سری جزئیات باقی مانده که باید روی آنها مذاکره شود و بحث درباره آنها قرار است در دور بعدی مذاکرات ما صورت گرفته و موضوع اصلی دور بعدی، چارچوب زمانی خروج نیروهای خارجی از افغانستان به همراه جزئیات دیگر است.
انتظار میرود که دور بعدی مذاکرات دو طرف در دوحه در هفتههای آینده انجام پذیرد اما هنوز به صورت رسمی، تاریخی برای آن اعلام نشده است.
این در حالی است که زلمای خلیلزاد فرستاده ویژه آمریکا به این مذاکرات گفت، در نتیجه این مذاکرات “گامهایی واقعی” برداشته شده اما به گفته او هیچ توافقی بر سر خروج آمریکا و کشورهای دیگر از افغانستان حاصل نشده است.
او صحبت از وجود یک “پیشنویس توافق” درباره مسائلی شامل مبارزه با تروریسم، دریافت تضمینهایی از طالبان و مساله خروج نظامیان خارجی کرد و همچنین به این موضوع که دورهای بعدی مذاکرات یک “گفتوگو بین خود افغانها” بوده و همچنین به مساله “آتشبس” اشاره کرد با این حال تأکید کرد که هنوز هیچ چیز نهایی نیست.
شاهین در حالی این مصاحبه را انجام داد که گزارش شد بعد از مطرح شدن اعتراضاتی از سوی کابل مبنی بر این که طالبان از دفتر سیاسی خود در شهر دوحه به عنوان سفارتی غیررسمی استفاده میکند، این دفتر سیاسی تعطیل شده است.
شاهین اظهار کرد: در حال حاضر ما هیچ دفتری نداریم.
او گفت: ما برای صدور بیانیههایمان، برگزاری کنفرانسهای خبری به منظور ارائه اطلاعات به رسانهها درباره موضوع صلح و همچنین اطلاعرسانی روزانه به مردم خودمان نیاز به یک دفتر داریم