عشق دوران کرونای جهانگرد یهودی-آمریکایی به زادگاه طالبان
برای بار اول که درو بینسکی نام افغانستان را شنیده بود، تصورش را هم نمی‌کرد که اگر روزی به آنجا سفر کند، به حدی دلبسته‌اش شود که بخواهد در میانه همه‌گیری کرونا و وضعیت بحرانی امنیتی برای بار دوم کوله‌بارش را ببندد و به این کشور برود.
درو گلدبرگ ۲۹ ساله که با نام درو بینسکی در شبکه‌های اجتماعی شناخته می‌شود، جهانگرد یهودی-آمریکایی است که به تازگی وارد ۱۹۴مین کشور جهان شده و تنها دیدن سه کشور دیگر باقی مانده تا فهرست سفر به تمام کشورهای جهان را کامل کند.
درو، قبل از این که برای بار اول در سال ۲۰۱۹ به افغانستان سفر کند، ۱۷۰ کشور جهان را دیده بود. با این حال، رفتن به افغانستان برای او یکی از دشوارترین تصمیم‌ها بود؛ تصمیمی آمیخته با ترس و دلهره.
او اما بالاخره دل به دریا زد و راهی این کشور محاط به خشکی و کوهستانی و پرچالش شد.
درو بینسکی در صحبتی که با من داشت گفت خانواده‌اش حتا وقتی خبر شدند که به افغانستان می‌رود، با این سفر او مخالفت کردند.
” خانواده‌ام نمی‌خواستند که من به افغانستان سفر کنم و ترسیده بودند. همه در آمریکا به خاطر برداشت‌هایی که از افغانستان دارند می‌ترسند. ولی واقعیتی که در افغانستان جریان دارد برعکس آن برداشت‌هاست.”
“از نظر امنیتی بدون شک کشور خطرناکی است اما فرهنگ غنی و مردم فوق العاده دارد و غذا و طبیعت شگفت انگیز و باورنکردنی.”
درو به هر کشوری که سفر می‌کند، تجارب، چشم‌دیدها و داستان‌هایی را در کانال‌های پرمخاطب اینترنتی خود همرسانی می‌کند. مجموع دنبال‌کنندگان او در یوتیوب، فیسبوک و اینستاگرام به میلیون‌ها می‌رسد.
دومین سفر درو بینسکی به افغانستان همین چند روز پیش پایان یافت. او اینبار به شهرهای بیشتری از جمله بامیان، هرات، پنجشیر و حتا قندهار، “زادگاه طالبان” در جنوب رفت و ویدیوها و عکس‌هایی منتشر کرد که مورد توجه زیادی قرار گرفته است و صدها هزار بار دیده شده است.
“بازار کهنه قندهار خیلی فوق العاده بود، نظیرش را قبل از آن در هیچ جایی ندیده بودم. به دلیل این که این شهر به خاطر فعالیت طالبان به دور از دسترس گردشگران بوده، دیدنش خیلی ویژه بود برای من. کابل هم خیلی خوب بود.”
“بامیان عالی و امن بود. همه جای افغانستان را دوست دارم. اما قندهار و بامیان شهرهای محبوب من بودند.”
“افغانستان کمتر مدرنیزه شده و همین حالا هم در مناطقی از افغانستان که سفر کنید حدود صد تا ۲۰۰ سال از نظر زمان به عقب می‌روید.”
دومین سفر یک جهانگرد شناخته‌شده آمریکایی به افغانستان به این دلیل هم مورد توجه قرار گرفته است که این کشور در یک وضعیت حساس و تاریخی سیاسی قرار دارد.
اکثر تیترهای خبری مرتبط با افغانستان درباره خشونت‌های پی در پی، خروج نیروهای آمریکایی و مذاکرات صلح با طالبان است.
دونالد ترامپ که قرار است دوره ریاست جمهوری‌اش تا چند هفته دیگر تمام شود، دستور داده که تا روز پانزدهم ژانویه/جنوری ۲۰۲۱ شمار نیروهای آمریکایی درافغانستان از ۴۵۰۰ سرباز به ۲۵۰۰ نفر کاهش یابد. جنگ میان شورشیان طالبان و نیروهای دولت به شدت جریان دارد و مذاکرات صلح هم به کُندی پیش می‌رود و چشم‌انداز روشنی ندارد.
اگر چه درو بینسکی می‌گوید تفاوت برجسته‌ای نسبت به سفر سال گذشته‌اش ندیده است اما به نظر او اوضاع بیشتر مرتبط به فعالیت‌های طالبان است. به نظر او تنش‌ها در این کشور مقداری افزایش یافته است.
وضعیت امنیتی بدتر ولی گردشگران بیشتر شده؟
نور محمد رمضان، راهنمای سفر درو و مسئول شرکت راهنمای گردشگری “بیا دوست باشیم، افغانستان” “Let’s be friends Afghanistan” که هفت سال است خارجی‌های گردشگر و جهانگرد را به مناطق مختلف افغانستان همراهی می‌کند.
او در گفتگو با خبر گزاری می‌گوید وضعیت امنیتی هر سال و هر روز نسبت به سال‌های قبل بدتر شده است و طالبان حملات و فعالیت خود را بیشتر کرده‌اند و به دلیل امنیتی او را نمی‌تواند به بعضی مناطقی که دفعه قبل رفته بودند، ببرد.
نور محمد به عنوان مثال از ولسوالی/شهرستان تاریخی بلخ در ولایت بلخ یادآوری کرد که سال گذشته حتا ممکن بود با گردشگران به آنجا برود ولی اکنون به دلیل بدتر شدن امنیت راه، نمی‌تواند برود.
“ما در سال‌های ۲۰۱۵ و قبل از آن به آقچه و اندخوی (مناطقی در شمال افغانستان) هم می‌رفتیم. اما شرایط رفتن به آنجاها ممکن نیست.”
نور محمد می‌گوید اگر چه در سال‌های گذشته امنیت افغانستان به مراتب بهتر از وضعیت کنونی بود، اما کمرنگ بودن تبلیغات درباره جاذبه‌های گردشگری افغانستان به جهان به این معنا بود که شمار اندکی به این کشور بیایند.
از نظر این راهنمای گردشگری با وجود افزایش خشونت‌ها و بدتر شدن اوضاع امنیتی مشتریان خارجی او در این اواخر به مراتب بیشتر شده است. او دلیل این را انتشار گسترده ویدیوها و تجارب گردشگری افرادی مثل درو بینسکی در شبکه‌های اجتماعی می‌داند که توجه گردشگران بیشتری به افغانستان را جلب کرده و به آنها جرأت بخشیده تا به این کشور بیایند.
وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان می‌گوید، شمار گردشگران خارجی در سال‌های گذشته کمتر شده اند. در سال گذشته حدود هفت هزار گردشگر خارجی به این کشور آمدند اما امسال به دلیل شیوع کرونا و شرایط امنیتی شمار اندکی از گردشگران خارجی به افغانستان آمدند و این صنعت در این کشور در حال رکود است. گردشگران خارجی به خصوص جهانگردان اما بیشتر دوست ندارند در مراجع رسمی مراجعه کنند و اکثر شان با راهنماهای گردشگری مثل نور محمد هماهنگ می‌شوند و سفر می‌کنند.
با وجود همه چالش‌ها، درو می‌گوید می‌خواهد باز هم به افغانستان سفر کند و اگر مجالش را داشته باشد هر سال یکبار به این کشور سفر کند.
از درو پرسیدم که اینقدر که از افغانستان خوشش آمده، در میان بیش از ۱۹۳ کشوری که دیده، این کشور را در چه رده‌ای از کشورهای محبوبش قرار داده، جواب او بلافاصله این بود:”صادقانه بگویم افغانستان در میان پنج کشور برتر فهرست من است”.
“چون خیلی دوست دارم در جاهایی سفر کنم که بیشتر مردم برداشت‌های نادرست نسبت به آنجا دارند و من می‌خواهم این فکرهای قالبی و کلیشه را نسبت به این کشورها دگرگون کنم. می‌خواهم زیبایی انسان بودن را نشان بدهم.”
“افغانستان در مرکز جهان قرار دارد. راه ابریشم از آن گذشته است و تاریخ باستانی دارد. اسکندر کبیر و امپراطورهای مختلف به این کشور رفته اند. بنابراین از نظر تاریخی هم اهمیت دارد.”
او داستان‌های زیادی از کشورهای مختلف دیگر از جمله ایران و پاکستان در همسایگی افغانستان نیز دارد که به گفته خودش در هر کدام چیزهای زیادی آموخته و حرف‌های زیادی برای گفتن دارد.
افغانستان اما از نظر او در سه کلمه “مهمان نواز، پرماجرا و بی‌پیرایه” است.
از نظر او شناخت درستی از این کشور به جهان ارایه نشده است و در موارد زیادی به شدت کمتر و پایین‌تر از میزان واقعی آن ارزش و جلوه داده شده است.
غذاهای محبوب درو در افغانستان منتو و کباب است. او همچنین عاشق آب انار تازه و بولانی است.
درو معمولاً در هر کشوری که سفر می‌کند، درباره مخارج و گرانی و ارزانی نیز حرف می‌زند.
در ویدیویی از افغانستان، این کشور را “ارزان‌ترین کشور جهان” خوانده است.
در این ویدیو او چیزهایی از اطراف شهر خریداری می‌کند و به چنین نتیجه‌ای می‌رسد.
او به داستان‌های مختلفی در شهرهای مختلف افغانستان پرداخته است که برخی از آن ها حتا برای مخاطبان داخل افغانستان هم جالب تمام شده است.
درو، در به روستایی از افغانستان رفته و ویدیویی از گروهی از افرادی ساخته است که در “ساقی خانه”ای جمع می‌شوند و در چلمی حشیش دود می‌کنند.
اگر چه حشیش در افغانستان از جمله مواد مخدر غیرقانونی به حساب می‌آید اما قوانین سختگیرانه‌ای در جلوگیزی از مصرف آن وجود ندارد و به آسانی و به ارزانی می‌تواند در دسترس قرار بگیرد.
برای نور محمد، رهنما و مترجم بودن افرادی که از “جهان دیگری” به افغانستان می‌آیند هم بدون چالش نبوده است. او می‌گوید برخی از حساسیت‌ها را باید به مشتریانش توضیح بدهد. به گفته او مهم است که گردشگران لباس محلی (پیراهن و تنبان) به تن کنند تا خیلی مورد توجه قرار نگیرند.
او می‌گوید درو بینسکی در سفر اول خود به شدت هراس داشت و سوال‌های زیادی پرسید تا این که قانع شود و به افغانستان بیاید. “اما همین که آمد عاشق افغانستان شد”.
به گفته او در خیلی از جاهای افغانستان مردم هر فرد خارجی را که ببینند فکر می‌کنند “آمریکایی” است و “خیلی‌ها هم فکر می‌کنند آنها جاسوسند، اما من تا حد توان به مردم توضیح می‌دهم”.
“مسایل حساسی مثل مسایل مذهبی را به مشتریانم می‌گویم که در گفتگو مردم مطرح نکنند. این که از متعلق به چه دین و مذهبی هستند.”
درو اما در ویدیوهایش بارها از این که از نظر مذهبی یهودی است و به آن افتخار می‌کند یاد کرده است و می‌گوید یهودی بودن او مشکلی در کشورهای اسلامی برای او خلق نکرده است و اتفاقا اکثر کشورهای محبوب او کشورهای با بیشترین جمعیت مسلمان هستند.
او در سفر اولش به افغانستان برای دیدار با زبلان سمینتوف، یگانه یهودی بازمانده به کابل رفت و به کنیسه او سر زد و ویدیویی از او تهیه و پخش کرد. درو می‌گوید: “دیدار با او بسیار برای من جالب بود. او یک آدم بسیار الهام بخش است.”
درو اما می‌گوید که خودش “مذهبی” نیست و طی تمام این سفرها مهم‌ترین چیزی که یاد گرفته این است که همه انسان‌ها یکسانند.
“چه سیاه، چه سفید، چه مسلمان چه یهود، اسپانیایی یا لاتین همه یکی‌اند. عواطف شان یکی است. همه نیاز به خوردن و آشامیدن و دوست داشتن دارند مهم نیست که در افغانستان باشی یا فرانسه.”
مهم‌ترین توصیه این جهانگرد که تقریبا به همه کشورهای جهان سفر کرده به کسانی که علاقه به سفر و سیاحت دارند این است:
“هر کسی قصه ای دارد اما بعضی‌ها شاید به دلایلی آن را بازگو نکنند. شجاعت این را داشته باشید که بروید و به آنها این احساس را بدهید که داستان شان را با شما در میان بگذارند و به قصه‌های آنها گوش بدهید.”
